цу́дам

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
цу́дам - -

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

цу́дам нареч. чу́дом

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цуд, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. У рэлігійных уяўленнях: штосьці невытлумачальнае, звышнатуральнае, выкліканае ўздзеяннем Боскай сілы.

Спадзявацца на ц.

2. Пра тое, што здзіўляе сваёй незвычайнасцю, прыгажосцю, выклікае захапленне.

З цудаў ц.!

Цуды гераізму.

3. у знач. прысл. цу́дам. Незвычайным, неверагодным чынам; выпадкова (разм.).

Дом ц. уцалеў пасля бамбёжкі.

Ц. не спазніўся.

4. у знач. вык. Надзвычайна добры, непараўнальны.

Надвор’е сёння — ц.!

Не кулеш, а ц.!

◊

Цуда ў рэшаце (разм., жарт.) — пра што-н. незвычайнае або незразумелае.

Цуда-юда — у казках: пачвара, страшыдла.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цу́дам прысл (wie) durch ein Wúnder;

ён выратаваўся цу́дам wie durch ein Wúnder blieb er únversehrt [únverletzt]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

цу́да

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. цу́да цу́ды
Р. цу́да цу́даў
Д. цу́ду цу́дам
В. цу́да цу́ды
Т. цу́дам цу́дамі
М. цу́дзе цу́дах

Крыніцы: nazounik2008, piskunou2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

цу́д

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. цу́д цу́ды
Р. цу́ду цу́даў
Д. цу́ду цу́дам
В. цу́д цу́ды
Т. цу́дам цу́дамі
М. цу́дзе цу́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

чу́дом нареч. цу́дам.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

cudem

цудам;

ocaleć cudem — цудам уратавацца;

jakim cudem? — якім цудам?

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

miraculously [mɪˈrækjələsli] adv. цу́дам; дзіво́сна;

They miraculously survived the plane crash. Яны цудам засталіся жывымі пасля авіякатастрофы.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

нябе́сны, -ая, -ае.

1. гл. неба.

2. перан. Цудоўны, чароўны, вельмі прыгожы.

Над цудам цуд н.

Нябеснае стварэнне.

3. Які мае колер неба; светла-блакітны.

Н. колер.

○

Нябесныя целы (спец.) — планеты, каметы, зоркі, галактыкі і іншыя касмічныя аб’екты, што вывучаюцца астраноміяй.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)