утулі́цца, -улю́ся, -у́лішся, -у́ліцца; зак., у што.

1. Уткнуўшыся, прыціснуцца да чаго-н.

У. тварам у падушку.

2. Захутацца ў што-н.

У. ў каўнер.

|| незак. уту́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

утулі́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. утулю́ся уту́лімся
2-я ас. уту́лішся уту́ліцеся
3-я ас. уту́ліцца уту́ляцца
Прошлы час
м. утулі́ўся утулі́ліся
ж. утулі́лася
н. утулі́лася
Загадны лад
2-я ас. утулі́ся утулі́цеся
Дзеепрыслоўе
прош. час утулі́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

утулі́цца сов.

1. (у што) уткну́ться; прижа́ться (к чему);

2. заку́таться;

у. ў каўне́р — заку́таться в воротни́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

утулі́цца, утулюся, утулішся, утуліцца; зак.

1. Уткнуўшыся, прыціснуцца да чаго‑н. Гэля маўчала, утуліўшыся тварам у падушку. Гартны. Кастусь Прыбыткоўскі.. убачыў, што Мішурын шпурнуў гранату пад танк і сам кінуўся на зямлю і ўтуліўся ў яе. Чорны. // Адасобіцца, схавацца куды‑н. Васіль яшчэ глыбей утуліўся ў змрочны куток вагона і думаў, думаў, прыкрыўшы вочы. Пестрак.

2. Захутацца ў што‑н. Мы ўтуліліся ў сваё, даволі лёгкае адзенне, сцішыліся і слухалі гутарку вады з вадою. Сташэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утулі́цца

1. (уткнуўшыся, прыціснуцца да чаго-н.) sich verkríechen*; stécken vt, vergráben* vt; sich drücken (да чаго-н. an A);

2. (захутацца) sich (éin)hüllen, sich vermúmmen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

уту́львацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да утуліцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уту́львацца несов.

1. (у што) утыка́ться; прижима́ться (к чему);

2. заку́тываться; см. утулі́цца 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уну́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак.

1. у што. Утуліцца ў што-н. або, паваліўшыся з разгону наперад, уткнуцца тварам у зямлю, снег і пад.

У. ў падушку.

З разгону ў. тварам у пясок.

2. у што. Захапіўшыся, паглыбіцца ў што-н.

У. ў чытанне.

3. Апусціць галаву, панурыцца.

У. і маўчаць.

|| незак. уну́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уну́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.

1. Утуліцца ў што‑н. [Караба] зноў унурыўся галавой у падушку і адразу захроп. Асіпенка. // Паваліўшыся з разгону наперад, уткнуцца тварам у снег, зямлю і пад. Толя ўпаў каля нейкага драўлянага доміка і ўнурыўся тварам у пясок. Якімовіч.

2. Захапіўшыся, паглыбіцца ў што‑н., задумацца. У дарозе людзі паводзяць сябе па-рознаму: хто пазірае ў акно, хто ўнурыцца ў чытанне, а хто не можа маўчаць і з незнаёмымі. Марціновіч. Адам на момант змоўк. Схіліўся над варштатам, унурыўся ў чарцёж. Мыслівец. // Апусціць галаву, панурыцца. Пракоп адчуў сябе пабітым і адзінокім. Унурыўся і маўчаў. Колас. [Мужчыны] вядуць на перакур купкай, а.. [Мацей] воддаль прыткнецца, закурыць, унурыцца і маўчыць. Пальчэўскі.

3. Пільна, не зводзячы вачэй, глядзець на каго‑, што‑н. Зачуўшы крокі, .. [хлопец] спалохана ўстрапянуўся, агледзеў Ілью з галавы да ног, потым зноў унурыўся ў агонь. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)