ускалыхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.

1. Прымусіць калыхацца.

Вецер ускалыхнуў лісце.

2. перан. Прывесці ў рух, абудзіць да дзейнасці, усхваляваць.

Страшныя чуткі ўскалыхнулі сяло.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ускалыхну́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. ускалыхну́ ускалыхнё́м
2-я ас. ускалыхне́ш ускалыхняце́
3-я ас. ускалыхне́ ускалыхну́ць
Прошлы час
м. ускалыхну́ў ускалыхну́лі
ж. ускалыхну́ла
н. ускалыхну́ла
Загадны лад
2-я ас. ускалыхні́ ускалыхні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час ускалыхну́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ускалыхну́ць сов.

1. (колебнуть) всколыхну́ть;

ве́цер ~ну́ў лі́сце — ве́тер всколыхну́л листву́;

2. перен. (привести в волнение, движение) всколыхну́ть, взволнова́ть;

гэ́тыя чу́ткі ўскалыхну́лі сяло́ — э́ти слу́хи всколыхну́ли (взволнова́ли) село́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ускалыхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

1. Прывесці ў рух, прымусіць калыхацца. Набег цёплы ветрык і ўскалыхнуў возера. Кандрусевіч. Раптам паветра ўскалыхнуў выбух. Сіняўскі. // перан. Ажывіць, абудзіць. Якія ж патрэбны навальніцы і громы, каб ускалыхнуць гэтую цішыню і абудзіць чалавечыя думкі, пачуцці, імкненні! Колас. [Салдат] паддаў ходу і праз паўгадзіны ўвайшоў у гарадок. Тут ён спаткаў ажыўленне: рэвалюцыя ўжо ўскалыхнула гэтае глухое месца. Чорны.

2. перан. Усхваляваць, устрывожыць. Але ў тым і справа, што Веньямін хоча сустрэць асаблівую дзяўчыну — прыгожую, разумную, якая б ускалыхнула ўсю яго душу. Навуменка. Разумнае, светлае, вечнае сеяць Лектар вядомы прыехаў да нас; Сяло ўскалыхнула такая падзея: Загадзя ў клубе сабраўся калгас. Непачаловіч. Тры дні назад увесь свет ускалыхнула цудоўная навіна: Савецкі касмічны карабель вярнуўся на Зямлю! «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ускалыхну́ць in Bewégung bríngen*; áufwühlen vt, j-n (stark) áufregen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

всколыха́ть сов., уст. ускалыхну́ць, скалыхну́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

всколыхну́ть сов., прям., перен. ускалыхну́ць, скалыхну́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ускалыхну́ты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад ускалыхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ускалы́хваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да ускалыхаць (у 1 знач.), ускалыхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ускалы́хваць несов.

1. (колебать) всколы́хивать;

2. перен. (приводить в волнение, движение) всколы́хивать, волнова́ть;

1, 2 см. ускалыхну́ць, ускалыха́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)