уло́ўліванне

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. уло́ўліванне
Р. уло́ўлівання
Д. уло́ўліванню
В. уло́ўліванне
Т. уло́ўліваннем
М. уло́ўліванні

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

уло́ўліванне ср. ула́вливание; см. уло́ўліваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уло́ўліванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. улоўліваць — улавіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

улаві́ць, улаўлю́, уло́віш, уло́віць; уло́ўлены; зак.

1. каго-што. Схапіць, злавіць каго-, што-н. (разм.).

У. каня.

2. што. Выявіць і прыняць, зарэгістраваць прыборамі.

У. радыёхвалю.

3. перан., што. Успрыняць (органамі пачуццяў), заўважыць.

У. шолах лесу.

У. насмешку ў словах.

У. сэнс выказвання.

4. што. Тое, што і улучыць (у 1 знач.).

У. зручны момант.

|| незак. уло́ўліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. уло́ўліванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ула́вливание уло́ўліванне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рэкупера́цыя, ‑і, ж.

Спец. Улоўліванне і зварот зрасходаваных у рабочым працэсе энергіі, газу і пад. для паўторнага выкарыстання ў гэтым жа тэхналагічным працэсе.

[Ад лац. recuperatio — атрыманне зноў.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэкупера́цыя

(лац. recuperatio - атрыманне зноў)

улоўліванне зрасходаваных у рабочым працэсе газаў, пары для паўторнага выкарыстання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

БЕЗАДХО́ДНЫЯ ТЭХНАЛО́ГІІ,

сукупнасць тэхнал. сродкаў і працэсаў, якія прадугледжваюць максімальна поўнае выкарыстанне ў працэсе вытв-сці сыравінных і паліўна-энергет. рэсурсаў і выключаюць адходы; экалагічная стратэгія ўсёй прам-сці і с.-г. вытв-сці. Безадходныя тэхналогіі накіраваны на стварэнне экалагізаваных цыклаў безадходнай вытворчасці, падобных да прыродных працэсаў у біясферы. Асн. кірункі развіцця безадходных тэхналогій: комплекснае выкарыстанне сыравіны і матэрыялаў, стварэнне замкнёных цыклаў вытв-сці без скідвання сцёкавых водаў і выкідаў у атмасферу шкодных рэчываў, улоўліванне і утылізацыя адходаў. Безадходныя тэхналогіі могуць быць эканамічна нявыгаднымі для адной вытв-сці або галіны прам-сці, але па сукупнасці вынікаў іх выкарыстанне можа даваць вял. станоўчы эфект.

Літ.:

Никитин Д.П., Новиков Ю.В. Окружающая среда и человек. 2 изд. М., 1986;

Сохранение окружающей среды на основе безотходного производства. Л., 1977;

Одум Ю. Экология: Пер. с англ. Т. 1—2. М., 1986.

т. 2, с. 372

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)