уздыхну́ць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
уздыхну́ |
уздыхнё́м |
| 2-я ас. |
уздыхне́ш |
уздыхняце́ |
| 3-я ас. |
уздыхне́ |
уздыхну́ць |
| Прошлы час |
| м. |
уздыхну́ў |
уздыхну́лі |
| ж. |
уздыхну́ла |
| н. |
уздыхну́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
уздыхні́ |
уздыхні́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
уздыхну́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
уздыхну́ць сов., в разн. знач. вздохну́ть;
глыбо́ка ўздыхну́ць — глубоко́ вздохну́ть;
у. з палёгкай — вздохну́ть с облегче́нием
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уздыхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
1. Аднакр. да ўздыхаць (у 1 знач.).
2. Перадыхнуць, адпачыць. [Антось:] — Знайсці то знайшоў, ды вельмі ж занятыя яны [сваякі]: і днём і ноччу на будоўлі, уздыхнуць няма калі. Кулакоўскі.
•••
Уздыхнуць свабодна (вольна); уздыхнуць на поўныя грудзі — адчуць палёгку, вызваліўшыся ад клопатаў і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уздыхну́ць
1. átmen vi, áufatmen vi;
2. разм. (перадыхнуць) áufatmen vi, Átem schöpfen;
3. (з гора і г. д.) séufzen vi;
уздыхну́ць свабо́дна frei áufatmen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
уздыха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. Рабіць уздыхі.
2. перан., па кім-чым. Сумаваць, тужыць.
У. па каханай.
|| аднакр. уздыхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прадыхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; зак.
Уздыхнуць на поўныя грудзі.
Спёка такая, што не п.
Работы — не п. (вельмі многа.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
breathe easy
уздыхну́ць з палёгкай
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
áufseufzen
vi уздыхну́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
вздохну́ть сов.
1. уздыхну́ць;
2. (передохнуть) разг. перадыхну́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)