тэ́кст

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. тэ́кст тэ́ксты
Р. тэ́ксту тэ́кстаў
Д. тэ́ксту тэ́кстам
В. тэ́кст тэ́ксты
Т. тэ́кстам тэ́кстамі
М. тэ́ксце тэ́кстах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

тэкст, -у, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Надрукаванае ці напісанае звязанае маўленне, якое можна ўзнавіць.

Т. апавядання.

2. Асноўны матэрыял якога-н. твора, дакумента і пад. ў адрозненне ад заўваг, каментарыяў ілюстрацый да яго.

Зноскі занялі больш месца, чым сам т.

3. Словы, на якія напісана музыка.

Т. песні.

4. Шрыфт буйнога памеру — каля 8 мм (спец.).

|| прым. тэ́кставы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тэкст (род. тэ́ксту) м., в разн. знач. текст

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тэкст, ‑у, М ‑сце, м.

1. Тое, што напісана або надрукавана, напісаныя або сказаныя кім‑н. словы, якія можна ўзлавіць, паўтарыць у тым жа выглядзе. Запісаць тэкст казкі. □ З многіх паправак, зробленых рукой. К. Чорнага на тэксце другога варыянта «Ірынкі», відаць, як шмат працаваў аўтар над гэтай драмай. Кудраўцаў. Выдаючы біблейскія тэксты, доктар лекарскіх і свабодных навук клапаціўся аб пашырэнні і ўдасканаленні асветы. С. Александровіч. Валя дрыжачымі пальцамі выняла з канверта ліст і ўпілася вачыма ў надрукаваны на машынцы тэкст. Карпаў. // Урывак з якога‑н. твора славеснасці, прызначаны звычайна для навучальнай мэты. Чытанне лацінскіх тэкстаў. Пераклад англійскага тэксту.

2. Пісьмовы дакумент, акт і пад. у адрозненне ад заўваг, каментарыяў да яго. // Асноўная частка набору без падрадковых заўваг, спасылак і пад. Набраць тэкст корпусам, а зноскі петытам. Зноска пад тэкстам.

3. Словы, на якія напісана музыка. Раманс Чайкоўскага, тэкст Фета. Тэкст песні.

4. Спец. Шрыфт буйнога памеру (каля 8 мм).

[Ад лац. textum — сувязь, злучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэкст

т. 16, с. 107

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

тэкст м. лінгв., літ. Text m -es, -e; Wrtlaut m -(e)s (даслоўны, дакладны);

спецыя́льны тэкст Fchtext m;

аўтэнты́чны тэкст authntischer Wrtlaut

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

тэкст

(лац. textum = сувязь, злучэнне)

1) тое, што напісана або надрукавана (напр. т. рамана, т. дакумента);

2) асноўная частка напісанага або надрукаванага без падрадковых заўваг, спасылак, каментарыяў;

3) словы, на якія напісана музыка (напр. т. песні);

4) друкарскі шрыфт, кегель якога роўны 20 пунктам (7,52 мм).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Тэкст ‘тое, што сказана, напісана або надрукавана і звязана сэнсам’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Ласт.), ст.-бел. текстъ (XVII ст., ГСБМ). Мажліва, запазычана непасрэдна з лац. textus, аднак больш верагодна польскае пасрэдніцтва, гл. Булыка, Лекс. запазыч., 165; у тым ліку і для рус. текст, гл. Кохман, 217.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тэкст

(лац. textum = сувязь, злучэнне)

1) тое, што напісана або надрукавана (напр. т. пратакола, т. рамана);

2) асноўная частка напісанага або надрукаванага без падрадковых заўваг, спасылак, каментарыяў (напр. зноска пад тэкстам);

3) словы, на якія напісана музыка (напр. т. песні).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

тэкст-працэ́сар

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. тэкст-працэ́сар тэкст-працэ́сары
Р. тэкст-працэ́сара тэкст-працэ́сараў
Д. тэкст-працэ́сару тэкст-працэ́сарам
В. тэкст-працэ́сар тэкст-працэ́сары
Т. тэкст-працэ́сарам тэкст-працэ́сарамі
М. тэкст-працэ́сары тэкст-працэ́сарах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)