Туйа́! — выкрык, якім адганяюць, пужаюць ваўкоў (шальч., Сл. ПЗБ). Афектыўнае складанае ўтварэнне, варыянтнае да туга́: туга́ ваўка! (Шат.), гл.; параўн. таксама ага‑ту‑га ‘ату’ (Касп.), ага‑ту‑ту воўка! ‘тс’ (Сержп. Прык. і прым.), дзе вычляняюцца выклічнікі ту і га (гл.). Варыянт туй, мажліва, у выніку перараскладання спалучэння ага‑ту‑яго ‘прагонны крык на ваўка і мядзведзя’ (Нік., Оч.). Гл. таксама палаталізаваны варыянт цю(й)га! Параўн. укр. туй ‘крык на звера’, тюй ‘тс’ (ЕСУМ, 5, 670, 692).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ту́я

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ту́я ту́і
Р. ту́і ту́й
Д. ту́і ту́ям
В. ту́ю ту́і
Т. ту́яй
ту́яю
ту́ямі
М. ту́і ту́ях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

канспектава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; незак., што.

Складаць канспект чаго-н.

К. лекцыю.

|| зак. заканспектава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны і праканспектава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

|| наз. канспектава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

салютава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; зак. і незак., каму-чаму.

Аддаць (аддаваць) салют.

|| зак. адсалютава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рамантава́ць¹, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; незак.

Праводзіць рамонт.

Р. хату.

Р. вопратку.

|| зак. адрамантава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кітава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; незак., што.

Замазваць кітам.

|| зак. закітава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны і пакітава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

|| наз. кітава́нне, -я, н. і кіто́ўка, -і, ДМо́ўцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дратава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; незак., што (разм.).

Таптаць, вытоптваць нагамі.

Д. пасевы.

|| зак. здратава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

парашутава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; зак. і незак. (спец.).

Спускаючыся, паляцець (ляцець) з крайне малой скорасцю.

|| зак. таксама спарашутава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ле́таваць, -тую, -туеш, -туе; -туй; незак.

Знаходзіцца дзе-н. на працягу лета.

Л. з унукамі ў вёсцы.

|| зак. перале́таваць, -тую, -туеш, -туе; -туй (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

анатава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., што (спец.).

Скласці (складаць) анатацыю чаго-н.

|| зак. таксама праанатава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)