«Трэція» (партыз. атрад) 10/319

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

трэція асобы

т. 16, с. 18

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

трэ́ці

займеннік, няпэўны, безасабовы

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. трэ́ці трэ́цяя трэ́цяе трэ́ція
Р. трэ́цяга трэ́цяй трэ́цяга трэ́ціх
Д. трэ́цяму трэ́цяй трэ́цяму трэ́цім
В. трэ́цяга (адуш.)
трэ́ці (неадуш.)		 трэ́цюю трэ́цяе трэ́ціх
трэ́ція
Т. трэ́цім трэ́цяй трэ́цім трэ́цімі
М. трэ́цім трэ́цяй трэ́цім трэ́ціх

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

трэ́ці

лічэбнік, парадкавы

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. трэ́ці трэ́цяя трэ́цяе трэ́ція
Р. трэ́цяга трэ́цяй трэ́цяга трэ́ціх
Д. трэ́цяму трэ́цяе трэ́цяму трэ́цім
В. трэ́цяга (адуш.)
трэ́ці (неадуш.)		 трэ́цюю трэ́цяе трэ́ціх (адуш.)
трэ́ція (неадуш.)
Т. трэ́цім трэ́цяй
трэ́цяю		 трэ́цім трэ́цімі
М. трэ́цім трэ́цяй трэ́цім трэ́ціх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сам-трэ́ці

лічэбнік, парадкавы

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сам-трэ́ці сам-трэ́цяя сам-трэ́цяе сам-трэ́ція
Р. сам-трэ́цяга сам-трэ́цяй сам-трэ́цяга сам-трэ́ціх
Д. сам-трэ́цяму сам-трэ́цяй сам-трэ́цяму сам-трэ́цім
В. сам-трэ́цяга (адуш.)
сам-трэ́ці (неадуш.)		 сам-трэ́цюю сам-трэ́цяе сам-трэ́ціх (адуш.)
сам-трэ́ція (неадуш.)
Т. сам-трэ́цім сам-трэ́цяй сам-трэ́цім сам-трэ́цімі
М. сам-трэ́цім сам-трэ́цяй сам-трэ́цім сам-трэ́ціх

Крыніцы: krapivabr2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Вярхо́чысьце ’трэція ачоскі льну’ (Касп.). Да верх (гл.) і ‑чысьце, якое ў выніку распадабнення паходзіць з чэсьсе (< česьje < česati). Народная этымалогія атаесамлівае апошняе з čistiti > чысціць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

трэ́ці, -яя, -яе.

1. гл. тры.

2. Асабіста не зацікаўлены ў чым-н., што датычыцца дзвюх другіх асоб; пабочны.

Трэцяя старана.

3. Не галоўны па значэнні, не першаразрадны.

Т. сорт.

Іграць трэція ролі.

4. Які атрымліваецца пры дзяленні на тры.

Трэцяя частка.

5. у знач. наз. трэ́цяе, -яга, н. Страва, якая падаецца пасля другой; салодкая страва.

На трэцяе кампот.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

самагу́бца, ‑ы, м.

Разм. Тое, што і самагубец. Цікава тут яшчэ адна акалічнасць: кожны самагубца мае нахіленне да таго ці іншага спосабу самагубства — адны страляюцца, другія вешаюцца, трэція топяцца, кідаюцца пад машыну, труцяцца, рэжуцца брытваю. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

third​1 [θɜ:d] n.

1. трэ́цяга (дата);

on the third of May трэ́цяга ма́я

2. тро́йка (адзнака);

get a third атрыма́ць тро́йку (ва ўніверсітэце)

3. трэ́цяя ча́стка;

two thirds дзве трэ́ція, дзве траці́ны

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

БЫ́ЧАК Алег Сяргеевіч

(18.9.1921, г. Бабровіца Чарнігаўскай вобл., Украіна — 7.5.1944),

удзельнік партыз. руху на Беларусі ў Вял. Айч. вайну. Герой Сав. Саюза (1944). Скончыў Буйнакскае пях. вучылішча (1941). У 1941 пам. камандзіра ўзвода атрада «Смерць фашызму», з сак. 1942 камісар, з чэрв. 1943 камандзір партыз. атрада «Трэція», які дзейнічаў на тэр. Вілейскай, Віцебскай, Мінскай абл. і Літвы. Загінуў пры выкананні баявога задання.

т. 3, с. 381

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)