суці́шыць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. суці́шу суці́шым
2-я ас. суці́шыш суці́шыце
3-я ас. суці́шыць суці́шаць
Прошлы час
м. суці́шыў суці́шылі
ж. суці́шыла
н. суці́шыла
Загадны лад
2-я ас. суці́ш суці́шце
Дзеепрыслоўе
прош. час суці́шыўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

суці́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак.

1. каго-што. Супакоіць, давесці да стану спакою, уціхамірыць.

С. дзяцей.

2. што. Змякчыць, зрабіць менш адчувальным; аслабіць, прыглушыць якое-н. пачуццё.

С. боль.

С. хваляванне.

3. каго-што. Прыцішыць, затрымаць (чый-н. ход, рухі пад.).

С. каня.

С. бег.

|| незак. суціша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. суцішэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

суці́шыць сов.

1. уня́ть; успоко́ить;

с. дзяце́й — уня́ть (успоко́ить) дете́й;

с. гнеў — уня́ть (успоко́ить) гнев;

2. (сдержать) уме́рить;

3. (сделать медленнее) заме́длить;

с. ход — заме́длить ход

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

суці́шыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., каго-што.

1. Прывесці ў стан спакою, рассеяць хваляванне і пад.; супакоіць. Валя раз не сцярпела. Дала .. [Пецю] па твары і плакала ўвесь урок. Яе ніхто тады не мог суцішыць: у яе разбалелася галава. Пташнікаў. // Прымусіць або ўгаварыць каго‑н. перастаць крычаць, шумець і пад.; заставіць весці сябе ціха. Грамыка суцішыў моладзь і аб’явіў пачатак канцэрта. Дуброўскі. Настаўніца суцішыла дзяцей і .. пачала правяраць іх веды. Васілевіч. // Разм. Вымусіць спыніць якія‑н. дзеянні, учынкі; уціхамірыць каго‑н. Не хапіла ў паноў ні акоў, ні гранат, Каб суцішыць навек неўгамонны народ. Бажко. Нішто не магло суцішыць раз’юшанай лютасці лясных быкоў. В. Вольскі.

2. Паменшыць, змякчыць, зрабіць менш адчувальным. Суцішыць голад. □ Хочацца есці, піць і... спаць. Калі не спаць, дык прылегчы адпачыць, каб суцішыць боль у нагах, якія сталі пудовымі — не пацягнуць. С. Александровіч. // Аслабіць або прыглушыць якое‑н. пачуццё. І цяжка мне суцішыць і стрымаць Пачуцці, расчуленне, хваляванне! Дзяргай.

3. Затрымаць, прыцішыць (чый‑н. ход, рух і пад.). Каля дома Андрэя Сташэвіча .. [Халуста] суцішыў хаду. Чарнышэвіч. Лодка хоць і суцішыла ход, але плыла ў адным напрамку. Пестрак. Расшпіліў [Віця] паліто і зноў пабег. Вось і ўтаптаная сцежка, што вядзе да вакзала. На хвіліну суцішыў бег, каб супакоіцца. Нядзведскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суці́шваць суці́шыць (супакойваць) berúhigen vt, zur Rúhe bríngen*, beschwíchtigen vt;

2. (памяншаць, змякчаць) líndern vi, míldern vt; mäßigen vt (стрымліваць);

суці́шваць запа́л den Éifer dämpfen;

3. (запавольваць) verlángsamen vt, verzögern vt, áufhalten* vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ути́шить сов., уст., прост. суці́шыць, уціхамі́рыць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

суціша́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да суцішыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суці́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да суцішыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суцішэ́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. суцішыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суці́шванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. суцішваць — суцішыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)