Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ско́ры, -ая, -ае.
1. Які адбываецца з вялікай скорасцю, у кароткі прамежак часу; які мае вялікую скорасць.
С. ход.
С. цягнік.
Скоры (наз.) прыбывае да першай платформы.
Скора (прысл.) ідзе.
2.перан. Здольны хутка працаваць, дзейнічаць; схільны спяшацца (разм.).
С. ў рабоце.
Да стала — с., а на сенажаць — хворы (прыказка).
3. Які адбываецца ў кароткі час, тэрмін.
С. ад’езд.
4. Які павінен адбыцца хутка.
Да скорага спаткання!
◊
На скорую руку (зрабіць што-н.; разм.) — хутка і неакуратна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ско́ры
1.в разн. знач. ско́рый;
с. цягні́к — ско́рый по́езд;
с. на распра́ву — ско́рый на распра́ву;
с. ад’е́зд — ско́рый отъе́зд;
2. (быстрый, проворный) пры́ткий;
ба́чыш, які́ с. — ишь, како́й пры́ткий;
◊ на ~рую руку́ — на ско́рую ру́ку;
с. на руку́ — ско́рый на́ руку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ско́ры, ‑ая, ‑ае.
1. Які адбываецца з вялікай скорасцю. Сябры выходзяць крокам скорым. Сядзяць за півам, выпіваюць, Аб розных справах разважаюць.Колас.// Які рухаецца з вялікай скорасцю. Скоры поезд./узнач.наз.ско́ры, ‑ага, м.Яшчэ некалькі секунд — і вось ужо скоры як віхор праляцеў міма.Васілёнак.
2.Разм. Здольны імкліва, хутка дзейнічаць. Скоры ў рабоце. □ А Уладзік .. быў хлопчык жвавы, непаседлівы, скоры да бойкі з сваімі сябрукамі.Колас.Каб мне тады сённяшні розум! Але я — ад роду купаны ў гарачай вадзе — у той час быў вельмі скоры на рашэнне.Карпюк.// Схільны спяшацца; нецярплівы. [Міхальчук:] — Хай ідзе ячмень. На тыдзень хопіць для малатарні? [Мікалай:] — Які ты ў мяне скоры! Хаця б за два ўправіліся.Якімовіч.Як да чаркі — скоры, як да працы — хворы.Прыказка.
3. Які адбываецца хутка, у кароткі тэрмін. Скоры ад’езд.
4. Такі, які павінен адбыцца ў хуткім часе. [Валошын:] Пайшлі, таварышы, Пайшлі. Да скорага спаткання, хлопцы.Глебка.
•••
На скорую рукугл. рука.
На скорым часегл. час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ско́рыразм
1. (хуткі) schnell; rasch; geschwínd;
2. (блізкі па часе) báldig;
◊ на ско́рую руку́ flüchtig; Hals über Kopf
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ско́ры ‘які адбываецца з вялікай хуткасцю; хуткі’ (ТСБМ, Некр. і Байк., ТС), ‘хуткі (у рабоце)’ (ЛА, 3), ‘хуткі, нецярплівы’ (Сл. ПЗБ), ско́ра ‘хутка, жвава’ (Варл.). Укр.ско́рий, рус.ско́рый, стараж.-рус.скоръ, польск.skory ‘скоры’, skoro ‘як толькі, амаль’, в.-луж.skerje, н.-луж.skóro ‘скора; амаль’, чэш.skorý ‘скоры’, skoro ‘амаль’, славац.skorý, серб.-харв.ско́ро ‘нядаўна’, славен.skóro, skȏraj ‘скора; амаль’, балг.ско́ра ‘скора, хутка’, макед.скоро ‘хутка; нядаўна; у хуткім часе; амаль’, ст.-слав.скоръ ‘хуткі, раптоўны; лёгкі’. Прасл.*skorъ, *skoro. Роднасныя літ.skėrỹs ‘саранча’, лат.šķir̃gata, šķirgālis ‘яшчарыца’, грэч.σκιρτάω ‘скачу’, ст.-ісл.skári ‘маладая чайка’, с.-н.-ням.scheren ‘спяшацца’. Гл. Покарны, 934; Фасмер, 3, 654 (там жа і літ-pa); Младэнаў, 585. Ад і.-е. кораня *sker‑ ‘рэзаць’ > ‘хуткі рух’; гл. БЕР, 6, 781–782. Сной₁ (574) выводзіць ад і.-е.*skoro‑ < *sker‑ і параўноўвае з ст.-ням.scerōn ‘разбэшчаны, нахабны’ і роднаснымі. Роднасць з ст.-в.-ням.rasc, ням.rasch, мяркуемая Махэкам₂ (547), па фанетычных прычынах адмаўляецца Шустарам-Шэўцам, 1295.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бо́йкі, -ая, -ае.
1. Рашучы, смелы.
Б. хлопец.
2.Скоры, жвавы.
Б. адказ вучня.
Бойка (прысл.) адказваць на пытанні.
3. Поўны руху, ажыўлены.
Б. рынак.
|| наз.бо́йкасць, -і, ж.
Б. характару.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шы́бкі, ‑ая, ‑ае.
Абл. Хуткі, імклівы, скоры. [Людзі] шыбкім крокам пусціліся да агню.Бядуля.Шкроб на шыбкім кані сваім вечарам хмарным прыскакаў у павет.Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паскара́льнік ’прыстасаванне для павелічэння руху, працэсу’ (ТСБМ). Калька з рус.ускоритель ’тс’. Да ско́ры (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
chyży
кніжн. хуткі; скоры; борзды
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)