«Голас селяніна» [газ., Стаўбцоўскі падп. РК КП(б)Б] 8/13; 9/58

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

селяні́н

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. селяні́н сяля́не
селяні́ны
Р. селяні́на сяля́н
Д. селяні́ну сяля́нам
В. селяні́на сяля́н
Т. селяні́нам сяля́намі
М. селяні́не сяля́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

мірае́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м. (разм.).

Пагардлівая назва заможнага селяніна, які пастаянна карыстаецца наёмнай працай.

|| прым. мірае́дскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адрабо́ткі, -аў (гіст.).

Праца селяніна са сваімі прыладамі, канём на пана за карыстанне зямлёй, за пазыку і пад.

Уся вёска хадзіла да пана на а.

|| прым. адрабо́тачны, -ая, -ае.

Адработачная рэнта.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абсяля́ніць

‘зрабіць селянінам, падобным да селяніна каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. абсяля́ню абсяля́нім
2-я ас. абсяля́ніш абсяля́ніце
3-я ас. абсяля́ніць абсяля́няць
Прошлы час
м. абсяля́ніў абсяля́нілі
ж. абсяля́ніла
н. абсяля́ніла
Загадны лад
2-я ас. абсяля́нь абсяля́ньце
Дзеепрыслоўе
прош. час абсяля́ніўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абсяля́ньваць

‘рабіць селянінам, падобным да селяніна каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. абсяля́ньваю абсяля́ньваем
2-я ас. абсяля́ньваеш абсяля́ньваеце
3-я ас. абсяля́ньвае абсяля́ньваюць
Прошлы час
м. абсяля́ньваў абсяля́ньвалі
ж. абсяля́ньвала
н. абсяля́ньвала
Загадны лад
2-я ас. абсяля́ньвай абсяля́ньвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час абсяля́ньваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ла́патнік, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

1. Той, хто пляце і прадае лапці (уст.).

2. Той, хто ходзіць у лапцях (пра беднага селяніна; уст.).

3. Неадукаваны, некультурны, адсталы чалавек (звычайна як лаянкавае слова; пагард.).

Вахлак, л. няшчасны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пеана́ж, ‑у, м.

Сістэма кабальнай, напаўпрыгонніцкай залежнасці селяніна, парабка ад землекарыстальніка ў краінах Лацінскай Амерыкі і паўднёвых штатах ЗША.

[Фр. péonage ад ісп. peón — падзёншчык.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недаро́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Неўраджай. З даўніх гадоў ведаў .. [Азяўчыкаў]: жаўцее ўвосень жыта — пераканаўчая прыкмета недароду, а за ім усе беды селяніна. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АДРО́К, адказ,

выхад, права селяніна ў ВКЛ на пераход ад аднаго феадала да другога; тое, што і выхад сялянскі.

т. 1, с. 136

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)