сакавітыя кармы

т. 14, с. 84

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

сакаві́ты

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сакаві́ты сакаві́тая сакаві́тае сакаві́тыя
Р. сакаві́тага сакаві́тай
сакаві́тае		 сакаві́тага сакаві́тых
Д. сакаві́таму сакаві́тай сакаві́таму сакаві́тым
В. сакаві́ты (неадуш.)
сакаві́тага (адуш.)		 сакаві́тую сакаві́тае сакаві́тыя (неадуш.)
сакаві́тых (адуш.)
Т. сакаві́тым сакаві́тай
сакаві́таю		 сакаві́тым сакаві́тымі
М. сакаві́тым сакаві́тай сакаві́тым сакаві́тых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сакаві́ты, -ая, -ае.

1. Які змяшчае шмат соку.

Сакавітыя суніцы.

Сакавітая трава.

2. перан. Яркі, свежы, каларытны.

Сакавітыя фарбы.

3. перан. Пра гук, голас: прыемны, звонкі, гучны.

С. смех.

4. перан. Пра словы, мову: трапны, вобразны.

Сакавітае слова.

Сакавітая мова вёскі.

|| наз. сакаві́тасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вінагра́д, ‑у, М ‑дзе, м.

1. Пладовая павойная расліна сямейства вінаградавых.

2. зб. Буйныя сакавітыя ягады гэтай расліны, якія растуць гронкамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сакаві́ты sáftig;

сакаві́ты корм Kráftfutter n -s, -;

сакаві́ты го́лас klángvolle Stímme;

сакаві́тыя фа́рбы sátte [kräftige] Fárben

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

кукуру́зіна, ‑ы, ж.

Разм. Адно сцябло або зерне кукурузы. Маладыя хлопцы паспяваюць падаваць у прагавітую пашчу машыны зялёныя, сакавітыя сцябліны кукурузы і паціху штурхнуць каторую-небудзь дзяўчынусвавольніцу ці папусціць у яе доўгай кукурузінай. Палтаран.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Трыфо́ль ‘вадзяная ці балотная расліна бабок, Menyanthes trifoliata L.’ (ТСБМ). Праз рускую мову (трифоль) з лац. trifolium ‘трыліснік, канюшына’. Параўн. чэш. дыял. třilistník, třulistník, паўд.-польск. trojan — звычайна ў расліны з кораня вырастаюць тры вялікія сакавітыя лісты (Махэк, Jména, 182; ЕСУМ, 5, 641).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чарні́цы, ‑ніц; адз. чарніца, ‑ы, ж.

1. Кустовая ягадная расліна сямейства бруснічных.

2. Саладкаватыя чорна-сінія ягады гэтай расліны. Нясуць калгаснікі на рынак Лясоў багатыя дары: Маліну, зорныя суніцы, Тугіх парэчак шрот буйны І сакавітыя чарніцы З прыемным водарам лясным. Жычка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Плюшча́к ’пустое насенне (у гарбузах), зярняткі ў коласе’ (ТС; жытк., Нар. словатв.), рус. дыял. плюшчацца ’няспелы стручок гароху, бобу’. Магчыма, да плюска/ (гл.); паводле БЕР (5, 383), балг. плюски ’боб ці гарох з малымі гарошынамі, малады боб ці гарох’ мелі ў якасці зыходнага значэнне ’пухір’, бо яны мяккія і сакавітыя. Малаверагодна: хутчэй да плюшчыць. сплюшчаны ’пляскаты’, параўн. плашчак 3.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

касця́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

1. Плод раслін (напрыклад, вішні, слівы і інш.), адзінае семя якіх заключана ў цвёрдую абалонку.

2. Тое, што і касцяніцы. Вакол сасонак — буйныя сакавітыя касцянкі, верас. Бажко.

3. Сорт ігруш. Касцянку я добра памятаю. Гэтымі ігрушамі .. некалі мяне і маю маму частавала дзядзькава жонка Марыля. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)