руды́, -а́я, -о́е.
Рыжа-карычневы.
Рудая вавёрка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
руды́ ры́же-кори́чневый; (о масти животного) муру́гий;
○ ~да́я мыш — зоол. землеро́йка;
◊ загі́нуць як ~да́я мыш — пропа́сть ни за что
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
руды́, ‑ая, ‑ое.
Рыжа-карычневы. І ўсё ў гэтым чалавеку было рудым — і яркая каўбойка і калматая чупрына, і густыя калючыя бровы. Лынькоў. Хлопцы ўбачылі, як вялікая рудая вавёрка ледзь справілася ўскочыць на тоўстую елку. Ваданосаў. Па берагах канала ляжалі высокія бясформенныя груды рудой балотнай зямлі. Краўчанка.
•••
Загінуў як рудая мыш гл. загінуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
руды́
1. braun; zímtfarben;
2. (рыжы) róthaarig
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Руды́ ’ружова-карычневы’ (ТСБМ), ’карычневы’ (докш., Янк. Мат.), рудава́ты ’трохі руды, не зусім руды’ (ТСБМ), рудова́ты ’карычневы, рыжаваты’ (ТС), руды́ ’рыжы’ (мазырск., З нар. сл.), руды́й ’нябелены’ (Сл. Брэс.), ’колер нябеленага палатна, загарэлага цела, светла-русы колер валасоў, поўсці’ (Клім.). Укр. руди́й ’руды’, рус. дыял. ру́дый ’крывава-чырвоны’, польск. rudy ’рыжы’, в.-луж. rudy ’буры’, чэш. rudý ’чырвоны, рыжы’, славен. rûd ’чырвоны, карычневы’, серб.-харв. ру̂д ’рыжаваты’, балг., макед. руд ’буры’. Прасл. *rudъ(jь) ’рыжы; чырвоны’ роднаснае да літ. raudónas ’чырвоны’, raũdas ’чырвоны, буланы’, rùdas ’буры’, лат. raũds ’чырвоны, рыжаваты, карычневы’, гоцк. rauþs ’чырвоны, рыжы’, ст.-в.-ням. rōt (сучаснае ням. rot), ст.-інд. rṓhitas ’чырвоны, рыжаваты’, лац. rūfus ’чырвоны’, ruber ’тс’, грэч. ἐρυθρός ’чырвоны’, якія выводзяць з і.-е. *roudh‑o‑s ’чырвоны’ (Фасмер, 3, 513; Глухак, 532).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рудава́ты, -ая, -ае.
Трохі руды, не зусім руды.
Рудаватыя капялюшыкі грыбоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
кори́чневый кары́чневы; руды́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
рудано́сны, -ая, -ае.
3 залежамі руды.
Р. пласт.
|| наз. рудано́снасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
руда-...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:
1) руды, з рудым адценнем, напр.: руда-жоўты, руда-чорны, руда-чырвоны;
2) руды, у спалучэнні з іншым, асобным колерам, напр.: руда-ружовы, руда-шэры.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)