Рубе́ж
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
Рубе́ж |
| Р. |
Рубяжа́ |
| Д. |
Рубяжу́ |
| В. |
Рубе́ж |
| Т. |
Рубяжо́м |
| М. |
Рубяжы́ |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
рубе́ж
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
рубе́ж |
рубяжы́ |
| Р. |
рубяжа́ |
рубяжо́ў |
| Д. |
рубяжу́ |
рубяжа́м |
| В. |
рубе́ж |
рубяжы́ |
| Т. |
рубяжо́м |
рубяжа́мі |
| М. |
рубяжы́ |
рубяжа́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
рубе́ж, -бяжа́, мн. -бяжы́, -бяжо́ў, м.
1. Тое, што і граніца (у 1 знач.).
Вадзяны р.
Зорка ахоўваць рубяжы нашай Радзімы.
У яго жыцці намеціўся новы р. (перан.).
2. Паласа зямлі, зручная або абсталяваная для вядзення баявых дзеянняў.
Абаронны р.
Выйсці на новыя рубяжы (таксама перан.: прыступіць да вырашэння новых задач).
|| прым. рубе́жны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рубе́ж, -бяжа́ м., в разн. знач. рубе́ж;
го́рны р. — го́рный рубе́ж;
у яго́ жыцці́ наме́ціўся но́вы р. — в его́ жи́зни наме́тился но́вый рубе́ж;
○ агнявы́ р. — огнево́й рубе́ж
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рубе́ж м., в разн. знач. рубе́ж, род. рубяжа́ м.; (граница) мяжа́, -жы́ ж.;
за рубежо́м за мяжо́й.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рубе́ж, рубяжа, м.
1. Граніца паміж чым‑н., мяжа чаго‑н. Станьце ж вы, хмаркі, над рубяжамі Нашых палеткаў, шнуроў. Колас. Вакол вёскі акопы, дзоты, драты. Ад усходу, звыш гэтага — вадзяны рубеж — спакойная, але глыбокая рэчка Вуша. Брыль. // перан. Грань, якая аддзяляе што‑н. адно ад другога. Той памятны вечар з’явіўся як бы нейкім рубяжом у жыцці Наташы. Краўчанка. На рубяжы лета і восені кароткая яшчэ ноч. Каваль. // перан. Вышэйшая, крайняя ступень чаго‑н.; мяжа. На загрузку самазвала патрабавалася паўмінуты. Гэта добра і многія лічылі гэта рубяжом. Лукша.
2. Дзяржаўная граніца. Савецкія Узброеныя Сілы зорка ахоўваюць свяшчэнныя рубяжы нашай Радзімы, стваральную працу будаўнікоў камунізма. «Звязда».
3. У вайсковай справе — лінія абаронных збудаванняў. Абаронны рубеж. □ Да вечара было адваявана паўгорада, уступлены рубеж быў вернуты, падпалкоўнік паспакайнеў. Мележ. // Лінія размяшчэння агнявых кропак. Агнявы рубеж.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
рубеж,
паласа зямлі; умоўная лінія; дзяржаўная граніца.
т. 13, с. 418
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)