Рубе́ж
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
Рубе́ж |
| Р. |
Рубяжа́ |
| Д. |
Рубяжу́ |
| В. |
Рубе́ж |
| Т. |
Рубяжо́м |
| М. |
Рубяжы́ |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
рубе́ж
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
рубе́ж |
рубяжы́ |
| Р. |
рубяжа́ |
рубяжо́ў |
| Д. |
рубяжу́ |
рубяжа́м |
| В. |
рубе́ж |
рубяжы́ |
| Т. |
рубяжо́м |
рубяжа́мі |
| М. |
рубяжы́ |
рубяжа́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
рубе́ж, -бяжа́, мн. -бяжы́, -бяжо́ў, м.
1. Тое, што і граніца (у 1 знач.).
Вадзяны р.
Зорка ахоўваць рубяжы нашай Радзімы.
У яго жыцці намеціўся новы р. (перан.).
2. Паласа зямлі, зручная або абсталяваная для вядзення баявых дзеянняў.
Абаронны р.
Выйсці на новыя рубяжы (таксама перан.: прыступіць да вырашэння новых задач).
|| прым. рубе́жны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рубе́ж, -бяжа́ м., в разн. знач. рубе́ж;
го́рны р. — го́рный рубе́ж;
у яго́ жыцці́ наме́ціўся но́вы р. — в его́ жи́зни наме́тился но́вый рубе́ж;
○ агнявы́ р. — огнево́й рубе́ж
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рубе́ж м., в разн. знач. рубе́ж, род. рубяжа́ м.; (граница) мяжа́, -жы́ ж.;
за рубежо́м за мяжо́й.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рубе́ж, рубяжа, м.
1. Граніца паміж чым‑н., мяжа чаго‑н. Станьце ж вы, хмаркі, над рубяжамі Нашых палеткаў, шнуроў. Колас. Вакол вёскі акопы, дзоты, драты. Ад усходу, звыш гэтага — вадзяны рубеж — спакойная, але глыбокая рэчка Вуша. Брыль. // перан. Грань, якая аддзяляе што‑н. адно ад другога. Той памятны вечар з’явіўся як бы нейкім рубяжом у жыцці Наташы. Краўчанка. На рубяжы лета і восені кароткая яшчэ ноч. Каваль. // перан. Вышэйшая, крайняя ступень чаго‑н.; мяжа. На загрузку самазвала патрабавалася паўмінуты. Гэта добра і многія лічылі гэта рубяжом. Лукша.
2. Дзяржаўная граніца. Савецкія Узброеныя Сілы зорка ахоўваюць свяшчэнныя рубяжы нашай Радзімы, стваральную працу будаўнікоў камунізма. «Звязда».
3. У вайсковай справе — лінія абаронных збудаванняў. Абаронны рубеж. □ Да вечара было адваявана паўгорада, уступлены рубеж быў вернуты, падпалкоўнік паспакайнеў. Мележ. // Лінія размяшчэння агнявых кропак. Агнявы рубеж.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рубеж (в., Клецкі р-н) 9/166
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Рубеж (в., Браслаўскі р-н) 2/395; 9/159
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Рубеж (в., Круглянскі р-н) 6/122; 9/159
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Рубеж (в., Бешанковіцкі р-н) 2/319 (к.); 9/159, 487 (к.)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)