раша́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. раша́юся раша́емся
2-я ас. раша́ешся раша́ецеся
3-я ас. раша́ецца раша́юцца
Прошлы час
м. раша́ўся раша́ліся
ж. раша́лася
н. раша́лася
Загадны лад
2-я ас. раша́йся раша́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час раша́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

раша́цца несов., возвр., страд. реша́ться; см. рашы́цца, раша́ць 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раша́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да рашыцца.

2. Зал. да рашаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ва́жыцца 1 ’вагацца, хістацца’ (Мат. Гом.). Да важыць (гл.).

Ва́жыцца 2 ’ўзважвацца; адважвацца, рашацца’ (Гарэц.); ’спрабаваць’ (Шн., 142). Да важыць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

zdobywac się

незак. адважвацца; асмельвацца; рашацца (на што)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

◎ Нарыжава́ць ’накласці чаго-небудзь у вялікай колькасці’ (віл., Нар. сл.), нарыжавицца ’сабрацца пайсці, паехаць куды-небудзь’ (там жа). Няясна; апошняе слова, магчыма, ад літ. ryžtis ’рашыцца, рашацца’, параўн. таксама рус. нарыгнуться ’наведаць каго-небудзь ці што-небудзь’ (СРНГ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адча́йвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Паддавацца адчаю, траціць надзею, падаць духам. [Багуцкі:] — А вы не адчайвайцеся, пан шэф. У вас такія заваёвы! Лынькоў. [Усевалад:] — Не, я не адчайваюся, ты ж бачыш. Толькі неяк крыўдна трохі — чаму такая несправядлівасць? Мне здаецца, будучыня — гэта перш за ўсё хараство. Скрыган.

2. Рашацца, адважвацца на што‑н. смелае, рызыкоўнае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

hem​2 [hem]v. падру́бліваць; аблямо́ўваць, упрыго́жваць каймо́й

♦

hem and haw AmE мя́мліць, запіна́цца; вага́цца, не раша́цца

hem in [ˌhemˈɪn] phr. v. акружа́ць (каго-н./што-н. чым-н.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

hum​2 [hʌm] v.

1. напява́ць (без слоў), мурлы́каць, спява́ць з закры́тым ро́там

2. гусці́, гудзе́ць

3. быць дзе́йным, развіва́ць бу́рную дзе́йнасць

♦

hum and haw BrE, infml мя́мліць, запіна́цца; хіста́цца, вага́цца, не раша́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

hover [ˈhɒvə] v.

1. луна́ць (пра птушак), вісе́ць у паве́тры, кружы́ць

2. круці́цца, тапта́цца, хадзі́ць вако́л (чаго-н.)

3. хіста́цца, вага́цца, не раша́цца, мару́дзіць;

A smile hovered over her lips. Усмешка блукала на яе твары.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)