рахма́ны, -ая, -ае.

1. Які не баіцца чалавека; спакойны, нязлосны (пра жывёлін, птушак).

2. Памяркоўны ў адносінах да іншых; згаворлівы; дабрадушны, лагодны.

Чалавек ён р.

|| наз. рахма́насць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рахма́ны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. рахма́ны рахма́ная рахма́нае рахма́ныя
Р. рахма́нага рахма́най
рахма́нае		 рахма́нага рахма́ных
Д. рахма́наму рахма́най рахма́наму рахма́ным
В. рахма́ны (неадуш.)
рахма́нага (адуш.)		 рахма́ную рахма́нае рахма́ныя (неадуш.)
рахма́ных (адуш.)
Т. рахма́ным рахма́най
рахма́наю		 рахма́ным рахма́нымі
М. рахма́ным рахма́най рахма́ным рахма́ных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

рахма́ны

1. (о человеке) кро́ткий; покла́дистый;

2. (о животном) ручно́й; сми́рный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рахма́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не баіцца чалавека; спакойны, нязлосны (пра жывёлін, звяроў). [Сястра] паведамляла, што скаціна вельмі рахманая — дзіця можа падаіць, што малако ў яе густое, як масла. Сабаленка. Самыя наравістыя, самыя няўрымслівыя коні ў .. [каваля] станавіліся рахманыя, .. пакорлівыя. Дубоўка. Мядзведзі былі рахманыя і мірныя, — да пераезду свайго ў пушчу яны доўга жылі ў заапарках. «Беларусь». / у перан. ужыв. Ціхая, рахманая Свіслач калі-нікалі бурна разлівалася вясной. Новікаў. Вецярок такі рахманы, Нібы рунь палёў І травы Прыляцеў ён калыхаць. Жычка.

2. Памяркоўны ў адносінах да іншых; згаворлівы; дабрадушны, лагодны. Сусед мой ціхі быў, рахманы. Лойка. [Мачаха] была вельмі добрая і рахманая, да мяне адносілася як да свайго дзіцяці. В. Вольскі. // Які выяўляе памяркоўнасць, дабрадушнасць; ласкавы. Раптам Загорскі ўбачыў, што добрае, трохі разгубленае ад ціхага замілавання аблічча нібы падсохла і стала жорсткае. Рахманыя вочы востра звузіліся. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рахма́ны

1. разм (чалавек) sanft(mütig), mild;

2. (жывёла) zahm

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Рахма́ны ’спакойны, нязлосны (пра звяроў, жывёл)’, ’памяркоўны, згаворлівы, дабрадушны, лагодны, ласкавы (пра чалавека)’ (ТСБМ, Нас., Касп., Шат., Растарг., Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС), ’ціхі, сумленны’ (Ян.), рохма́ны ’вялы, хваравіты’ (Мат. Гом.), ст.-бел. рахманый, рохманый ’тс’. Параўн. укр. рахма́нний ’смірны, ціхі’, рус. рахманный ’ціхі, смірны; дзівакаваты; лянівы; вясёлы’, польск. rochmanny ’пра ручнога звера ў параўнанні з дзікім’ (з усходнеславянскіх моў, Брукнер, 459). Хутчэй за ўсё з гебр. rah̥ămānî ’спачувальны, літасцівы’ (Пятровіч, PC, 2005, 103), ці тат. праз тур. rachman ’лагодны’ < араб. rahmān ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 196). Пра іншыя шляхі і крыніцу запазычання гл. Фасмер, 3, 450; Жураўлёў, Язык и миф, 451–452.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пако́рна-рахма́ны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. пако́рна-рахма́ны пако́рна-рахма́ная пако́рна-рахма́нае пако́рна-рахма́ныя
Р. пако́рна-рахма́нага пако́рна-рахма́най
пако́рна-рахма́нае		 пако́рна-рахма́нага пако́рна-рахма́ных
Д. пако́рна-рахма́наму пако́рна-рахма́най пако́рна-рахма́наму пако́рна-рахма́ным
В. пако́рна-рахма́ны (неадуш.)
пако́рна-рахма́нага (адуш.)		 пако́рна-рахма́ную пако́рна-рахма́нае пако́рна-рахма́ныя (неадуш.)
пако́рна-рахма́ных (адуш.)
Т. пако́рна-рахма́ным пако́рна-рахма́най
пако́рна-рахма́наю		 пако́рна-рахма́ным пако́рна-рахма́нымі
М. пако́рна-рахма́ным пако́рна-рахма́най пако́рна-рахма́ным пако́рна-рахма́ных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ціхамі́рны, -ая, -ае.

Спакойны, ціхі, рахманы.

|| наз. ціхамі́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хрысто́сік

‘рахманы; набожны’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. хрысто́сік хрысто́сікі
Р. хрысто́сіка хрысто́сікаў
Д. хрысто́сіку хрысто́сікам
В. хрысто́сіка хрысто́сікаў
Т. хрысто́сікам хрысто́сікамі
М. хрысто́сіку хрысто́сіках

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

кро́ткий лаго́дны, ці́хі, рахма́ны; (смиренный) пако́рлівы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)