рахава́ць, раху́ю, раху́еш, раху́е; раху́й; незак.

Рабіць падлікі, разлікі, падлічваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рахава́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. раху́ю раху́ем
2-я ас. раху́еш раху́еце
3-я ас. раху́е раху́юць
Прошлы час
м. рахава́ў рахава́лі
ж. рахава́ла
н. рахава́ла
Загадны лад
2-я ас. раху́й раху́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час раху́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

рахава́ць несов.

1. разг. (производить подсчёты, расчёты) счита́ть;

2. прост. (обдумывать) рассчи́тывать, прики́дывать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рахава́ць, рахую, рахуеш, рахуе; незак.

Разм.

1. Рабіць разлікі, падлікі. — Ну, як жа, рахубу ад свайго інтэрасу маеш? — запытаўся .. [Кірыла] у Красуцкага. — Ды як вам Сказаць, дзядзька Кірыла, не рахаваў яшчэ. Скрыган.

2. Узважваць, прыкідваць, разлічваць. — Я думаю, таварышы ўпаўнаважаныя, што сёння мы не пойдзем ужо нікуды, а размяркуем нашы сілы, прыкінем, як і што будзем рабіць заўтра, — рахаваў гарбузаваты старшыня Лапухоўскага сельсавета Свірыд Лопух. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рахава́ць разм.

1. (рабіць разлікі, падлікі) réchnen vt, zählen vt;

рахава́ць у галаве́ im Kopf réchnen;

2. (узва́жваць) erwägen* vt, überlégen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

рахава́ць

(польск. rachować, ад ням. rechnen)

1) рабіць разлікі, падлікі;

2) перан. узважваць, прыкідваць (напр. р., як лепш арганізаваць справу).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Рахава́ць ’рабіць разлікі, падлікі’ (ТСБМ, Сержп. Прык., Сл. ПЗБ), рахава́цца ’раіцца, меркаваць’ (слуц., Гіл.; Сл. ПЗБ), рахова́ць ’улічваць, браць пад увагу’, рахова́цца ’раіцца, меркаваць’ (ТС), ст.-бел. раховати ’лічыць’ (Ст.-бел. лексікон; 1388, Булыка, Запазыч.). Параўн. рус. дыял. раховать, укр. рахувати ’тс’. Праз польск. rachować (Булыка, Лекс. запазыч., 81), што ад ням. rechnen ’рабіць падлікі, лічыць’ (Брукнер, 451). Борысь (507) дадаткова падае ад с.-в.-ням. rechen ’лічыць, падлічваць’. Адаптацыя карнявога ненаціскнога е > а пасля зацвярдзелага р, што было ўласціва для фанетыкі польскай мовы і праяўляецца ў іншых запазычаннях з нямецкай мовы (параўн. ратаваць, гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

парахава́ць, ‑рахую, ‑рахуеш, ‑рахуе.

Зак. да рахаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

calculate [ˈkælkjəleɪt] v.

1. вылі́чваць, выліча́ць, рахава́ць

2. спадзява́цца; меркава́ць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Ра́хматка ’арыфметыка’ (Шымк. Собр.). Семінарызм? Магчыма, іранічная кантамінацыя рахаваць (гл.) і матэматыка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)