раскало́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. раскалю́ся раско́лемся
2-я ас. раско́лешся раско́лецеся
3-я ас. раско́лецца раско́люцца
Прошлы час
м. раскало́ўся раскало́ліся
ж. раскало́лася
н. раскало́лася
Загадны лад
2-я ас. раскалі́ся раскалі́цеся
Дзеепрыслоўе
прош. час раскало́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

раскало́цца сов.

1. расколо́ться;

пале́на ~ло́лася папала́м — поле́но расколо́лось попола́м;

лёдавая паве́рхня ~ло́лася — ледо́вая пове́рхность расколо́лась;

2. перен. (распасться) расколо́ться;

гру́па ~ло́лася на два ла́геры — гру́ппа расколо́лась на два ла́геря

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раскало́цца, ‑калюся, ‑колешся, ‑колецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раздзяліцца, разваліцца на часткі ад удару або ціску, даць трэшчыну. Раскалолася, як цацачная, і рухнула каменная лазня, выбуховай хваляй скінула з рэек вагон. Навуменка. Лёдавая паверхня мора раскалолася і была падобна на панцыр гіганцкай чарапахі. Бяганская. / у перан. ужыв. І раптам увесь гэты гарачы і ясны дзень раскалоўся ад свісту. Чорны.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.); перан. Распасціся на дзве або некалькі груп у выніку рознагалоссяў. Свет раскалоўся на два лагеры. □ Народніцтва раскалолася на прыхільнікаў і праціўнікаў палітычнай барацьбы. «Полымя».

3. перан. Разм. Выдаць, расказаць тайныя, сакрэтныя звесткі. Спачатку [Косцік] хацеў падгаварыць і Воўку, каб разам .. ісці ў лес, потым перадумаў. Воўку — не. Скнара ён і размазня. Зловяць немцы, прыціснуць Воўку, ён і расколецца. Арабей. Пан Мазурэцкі глядзеў на Рыгора і думаў сабе: «Гэты расколецца, нідзе дзенецца». Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскало́цца

1. sich spálten; zerschéllen vi (s) (на кавалкі); bérsten* vi (s) (трэснуць);

2. перан. sich spálten;

галасы́ раскало́ліся die Stímmen wáren zersplíttert

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

расколо́ться раскало́цца, мног. параско́лвацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расще́литься сов., обл. раскало́цца, трэ́снуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

надкало́цца, ‑колецца; зак.

Раскалоцца не поўнасцю. Палена надкалолася. Клюшка надкалолася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накало́цца, -калю́ся, -ко́лешся, -ко́лецца; -калі́ся; зак.

1. Наткнуцца на што-н. вострае.

Н. на цвік.

2. Раскалоцца, расшчапіцца не да канца; надкалоцца.

Гарбуз накалоўся.

|| незак. нако́лвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рассе́сться​II сов. (дать трещины) рассе́сціся, раскало́цца;

стена́ рассе́лась сцяна́ рассе́лася (раскало́лася).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

накало́цца, ‑калюся, ‑колешся, ‑колецца; зак.

1. Наткнуцца на што‑н. вострае, наравіцца ўколам. Накалоцца на цвік.

2. Раскалоцца, расшчапіцца не да канца; надкалоцца. Пень накалоўся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)