раго́жны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
раго́жны |
раго́жная |
раго́жнае |
раго́жныя |
| Р. |
раго́жнага |
раго́жнай раго́жнае |
раго́жнага |
раго́жных |
| Д. |
раго́жнаму |
раго́жнай |
раго́жнаму |
раго́жным |
| В. |
раго́жны (неадуш.) раго́жнага (адуш.) |
раго́жную |
раго́жнае |
раго́жныя (неадуш.) раго́жных (адуш.) |
| Т. |
раго́жным |
раго́жнай раго́жнаю |
раго́жным |
раго́жнымі |
| М. |
раго́жным |
раго́жнай |
раго́жным |
раго́жных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раго́жны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да рагожы. Рагожная тканіна. Рагожны вехаць. // Зроблены з рагожы. Грузавік быў нагружаны вочкамі, скрынкамі, рагожнымі кулямі. Хадкевіч. // Крыты рагожай. Рагожная кібітка. Рагожны будан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раго́жа, -ы, ж.
Грубая тканіна, плеценая звычайна з лубяных палосак (для накрывання, упакоўкі чаго-н.).
Пакласці каля дзвярэй кусок рагожы.
|| памянш. раго́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак.
|| прым. раго́жны, -ая, -ае.
Рагожная тканіна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рого́женный уст. раго́жны;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Куль 1 ’тоўсты сноп няцёртай саломы’ (ТСБМ, Нас., Шат., Сл. паўн.-зах., Янк. Мат., Выг., Бір., Гарэц., Маш., Мат. АС, ТС, Касп., Ян.). Укр. куль, рус. куль, польск. kul ’тс’. Запазычанне з балтыйскіх дыялектаў. Параўн. літ. kūlỹs ’сноп саломы’ (Лаўчутэ, Балтизмы, 14).
Куль 2 ’рагожны мяшок’ (ТСБМ, ТС, З нар. сл., Сержп. Грам., Бяльк.), ’задняя частка рыбалоўнай снасці з вузкім праходам’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. куль 1.
Куль 3 ’тоўсты чалавек’ (Мат. Маг.). Гл. куль 2.
Куль 4 ’пра падзыванне пеўнем курэй’ (Нар. лекс.). Гукапераймальнае.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
куль 1, ‑я, м.
1. Тоўсты сноп выбранай няцёртай саломы, з якой звычайна робяць стрэхі. Малацілі да змроку. Тады Андрэй пачаў перабіраць салому на кулі, а Іван панёс коням канюшыну. Чарнышэвіч. Дзед Ігнат сядзеў на страсе і распускаў куль саломы. Васілевіч.
2. у знач. прысл. кулём. Пераварочваючыся, куляючыся ў час руху, падзення. З тэндэра кулём скаціўся ў будку качагар Юрка Лунец. Васілёнак. // Імкліва, вельмі хутка. Платон чагосьці шукаў. І Марына з жахам зразумела, што ён шукае сякеру. Ён усё мог зрабіць. І яна, ратуючыся, кулём кінулася ў хату. Ракітны.
куль 2, ‑я, м.
1. Вялікі, звычайна рагожны мяшок. Куль мукі. □ Грузавік быў нагружаны бочкамі, скрынкамі, рагожнымі кулямі. Хадкевіч.
2. Старая гандлёвая мера сыпкіх цел (каля 9 пудоў).
куль 3, ‑я, м.
Задняя частка рыбалоўнай снасці (невада, жака і пад.) у выглядзе вузкага доўгага мяшка, куды пападае рыба пры лоўлі. Касцы доўга не ляжалі, хоць хацелася прыдрамаць. Прычына гэтаму была сетка-таптуха, якая стаяла тут жа пад дубам, кулём угору. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)