пяке́ льны , -ая, -ае.
1. гл. пекла.
2. перан. Вельмі моцны, а таксама нясцерпны (пра што-н. непрыемнае; разм. ).
Пякельная спёка.
П. боль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пяке́ льны
прыметнік, якасны
адз.
мн.
м.
ж.
н.
-
Н.
пяке́ льны
пяке́ льная
пяке́ льнае
пяке́ льныя
Р.
пяке́ льнага
пяке́ льнай пяке́ льнае
пяке́ льнага
пяке́ льных
Д.
пяке́ льнаму
пяке́ льнай
пяке́ льнаму
пяке́ льным
В.
пяке́ льны (неадуш. ) пяке́ льнага (адуш. )
пяке́ льную
пяке́ льнае
пяке́ льныя (неадуш. ) пяке́ льных (адуш. )
Т.
пяке́ льным
пяке́ льнай пяке́ льнаю
пяке́ льным
пяке́ льнымі
М.
пяке́ льным
пяке́ льнай
пяке́ льным
пяке́ льных
Крыніцы:
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
prym2009 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пяке́ льны
прыметнік, адносны
адз.
мн.
м.
ж.
н.
-
Н.
пяке́ льны
пяке́ льная
пяке́ льнае
пяке́ льныя
Р.
пяке́ льнага
пяке́ льнай пяке́ льнае
пяке́ льнага
пяке́ льных
Д.
пяке́ льнаму
пяке́ льнай
пяке́ льнаму
пяке́ льным
В.
пяке́ льны (неадуш. ) пяке́ льнага (адуш. )
пяке́ льную
пяке́ льнае
пяке́ льныя (неадуш. ) пяке́ льных (адуш. )
Т.
пяке́ льным
пяке́ льнай пяке́ льнаю
пяке́ льным
пяке́ льнымі
М.
пяке́ льным
пяке́ льнай
пяке́ льным
пяке́ льных
Крыніцы:
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
prym2009 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пяке́ льны
1. миф. а́ дский;
2. (очень трудный, тяжёлый ) а́ дский, дья́ вольский, невыноси́ мый, нестерпи́ мый; мучи́ тельный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пяке́ льны , ‑ая, ‑ае.
1. Уласцівы пеклу, такі, як у пекле. І вось пачалося змаганне Дабра і прадвечнага зла, Світальнай зары і змяркання, Пякельнай начы і святла. Танк .
2. Разм. Вельмі цяжкі, нясцерпны; пакутлівы. Пасля двух пякельных баявых дзён рота лейтэнанта Клямта была адведзена з пярэдняга краю. Мележ . У душы маёй заўсёды быў нейкі пякельны разлад. Купала .
3. Разм. Незвычайны па ступені праяўлення; страшэнны. Пякельная спёка. Пякельны боль. □ Усё цела паліў пякельны агонь, трашчала ад болю галава, ліўся густы пот. Дуброўскі .
4. Разм. Жорсткі, бесчалавечны. Нямала людзей з маёй вёскі не вярнулася з вайны, нямала дзяцей і дарослых загінула ў часы пякельнага рэжыму фашысцкай акупацыі. Кулакоўскі .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пяке́ льны höllisch, Höllen-; ú nerträglich; entsé tzlich
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пе́ кла , -а, н.
1. Паводле рэлігійна-містычных уяўленняў — месца, дзе церпяць вечныя пакуты душы памерлых грэшнікаў.
У чорта ў пекле.
Лезці раней за бацьку ў пекла (прымаўка: паспешліва і недарэчна ўмешвацца ў чые-н. справы, апярэджваючы каго-, што-н. ; разм. , іран. )
2. Моцная гарачыня, спёка (разм. ).
Не сядзі на самым пекле.
Трапіць у самае п. (перан. : у гарачае месца бою, у разгар злосных спрэчак і пад. ).
3. перан. Пра нясцерпныя ўмовы жыцця, іншыя ўмовы, стан.
П. вайны.
Душэўнае п.
|| прым. пяке́ льны , -ая, -ае (да 1 знач. ).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Пяке́ льны (пякѣльный ) ’звязаны з пеклам; страшны, страшэнны, жахлівы, нясцерпны’ (Нас. , Шымк. Собр. , Гарэц. , Шат. ): пяке́ льны аго́ нь (лаг. , Сл. ПЗБ ), сюды ж пяке́ льнік ’чорт у пекле’ (Нік., Няч. ), ’кат’ (Нас. ), ’той, хто выконвае цяжкую працу’ (брасл. , Сл. ПЗБ ), пяке́ льніца ’жанчына, што выконвае цяжкую працу; кепскае жыццё, пекла’ (брасл. , Сл. ПЗБ ; Сцяц. ), ’халадэча’ (мядз. , Жыв. сл. ). Запазычана з польск. piekielny ’пякельны , страшэнны’, гл. Цвяткоў, Запіскі , 2, 71 (мяккі к перад ъ , “які праясніўся”, параўн. *pьkъlъ , гл. пекла ). Параўн. польск. piekielnik (1471, < ст.-чэш. pekelník ), piekielnica (1564), гл. Банькоўскі , 2, 549.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
а́ довый разг. страшэ́ нны, пяке́ льны .
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)