пушча́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пушча́ю пушча́ем
2-я ас. пушча́еш пушча́еце
3-я ас. пушча́е пушча́юць
Прошлы час
м. пушча́ў пушча́лі
ж. пушча́ла
н. пушча́ла
Загадны лад
2-я ас. пушча́й пушча́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час пушча́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пушча́ць несов., см. пуска́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пушча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да пусціць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пушча́ць ’пускаць’ (Шат., Бяльк.), ’браць кватарантаў; кідаць’ (Сл. ПЗБ), ’раставаць’: снег пушчае (дзятл., там жа), рус. пуща́ть ’пускаць’, польск. puszczać, чэш. poušteti ’выпускаць, пускаць’, славац. pusťať, в.-луж. pušćeć, н.-луж. pušćaś, серб.-харв. пу̏штати, славен. púščati, балг. пу́щам, ст.-слав. поуштати. Прасл. *pustjati суадноснае з *pustiti, ва ўсходніх славян звычайна *puskati (< *pus(t)kati, Банькоўскі, 2, 967), гл. пускаць. Усё да *pustъ (гл. пусты), паводле Сноя (516), першапачаткова ’рабіць бязлюдным, пакідаць’, гл. таксама Фасмер, 3, 416; Скок, 3, 82; Шустар-Шэўц, 2, 1194. Адсюль пушча́й ’няхай’ (Ян.; смарг., Сл. ПЗБ), параўн. рус. пуска́й ’тс’ (ад пускать).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пушча́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Разм. Незак. да пусціцца.

2. Зал. да пушчаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Перапу́шчаны ’ператоплены’ (Скарбы), перапусці́ць ’ператапіць (пра тлушч)’ (карэл., Шатал.). Да пушча́ць ’дазваляць вольна цячы’: пушчаць кроў (Нас.), магчыма, польск. przepuścić ’ператапіць’, першапачаткова — ’пускаць праз што-небудзь (цераз вароты, праз вузкую адтуліну, рэшата і пад.)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дзеся́цкі, ‑ага, м.

Выбарная асоба з сялян, якая ў дарэвалюцыйнай вёсцы выконвала паліцэйскія абавязкі. Стараста зачыніў у стопцы дзверы і загадаў дзесяцкаму нікога туды не пушчаць, пакуль не прыедзе ўраднік. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

throw dust in one’s eyes

пушча́ць пыл у во́чы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

start the ball rolling

распачына́ць, пача́ць пра́цу, пушча́ць спра́ву ў ход

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

burgeon

[ˈbɜ:rdʒən]

1.

n.

пупы́шка f.; па́растак -ка m.

2.

v.i.

пушча́ць пупы́шкі, па́расткі; распуска́цца, разраста́цца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)