прыкме́та

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. прыкме́та прыкме́ты
Р. прыкме́ты прыкме́т
Д. прыкме́це прыкме́там
В. прыкме́ту прыкме́ты
Т. прыкме́тай
прыкме́таю
прыкме́тамі
М. прыкме́це прыкме́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыкме́та гл. прымета.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыкме́та ж., см. прыме́та

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыкме́та, ‑ы, ДМ ‑меце, ж.

1. Адметная рыса, па якой можна пазнаць каго‑, што‑н., вызначыць што‑н. Па слядах, па безлічы толькі яму [егеру] вядомых адзнак і прыкмет ён мог беспамылкова вызначыць дакладную колькасць кожнага віду дзікіх жывёл на сваім участку. В. Вольскі. Прыкметы падышлі якраз: знарок запушчаная барада, два залатыя зубы. Брыль. [Нася:] — Але калі вельмі хочаш выбраць мяне, дык запомні прыкмету: у маіх валасах будзе белая кветачка. Якімовіч. // Тое, што ўказвае на з’яўленне, наступленне чаго‑н. Сённяшняй раніцай у яго з’явіў ся апетыт — верная прыкмета выздараўлення. Шахавец. Яшчэ з поўдня надвор’е гразілася дажджом. На тое былі ўсе неабходныя прыкметы: душнае сонца, парнасць зямлі, смуга ў паветры. Скрыган.

2. У забабонных уяўленнях — рыса, з’ява, якая прадвяшчае што‑н. Бусел, стораж хаціны, склаў гняздо на страсе тут, нібы даў селяніну ён для шчасця прыкмету. Дубоўка. Павук па промню спускаецца ўніз, верыць хачу я ў старую прыкмету: спускаецца — значыць будзе мне ліст. Барадулін. — Добрая прыкмета! — сказаў стары Банэдык. — Калі дарогу перабег воўк — добра. Чарнышэвіч.

•••

Мець на прыкмеце гл. мець.

На прыкмеце (быць) у каго — аб тым, хто (што) з’яўляецца прадметам чыёй‑н. увагі, цікавасці і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыме́та, -ы, ДМе́це, мн. -ы, -ме́т і прыкме́та, -ы, ДМе́це, мн. -ы, -ме́т, ж.

1. Адметная рыса, па якой можна пазнаць каго-, што-н.

Асобыя прыметы (прыкметы).

Прыметы (прыкметы) восені.

2. У народных уяўленнях: прадвесце чаго-н.

Дрэнная п.

На прымеце (прыкмеце) быць у каго (разм.) — пра таго, хто (што) з’яўляецца прадметам чыёй-н. увагі, цікавасці і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыкме́та ж.

1. (адзнака) Mrkmal n -s, -e; Knnzeichen n -s, -;

асаблі́вая прыкме́та ein besnderes Mrkmal;

апіса́нне прыкме́ты (чалавека) Persnalbeschreibung f -, -en;

2. (прадвесце) Vrbedeutung f -, -en; men n -s, pl mina, Vrzeichen n -s, -;

мець на прыкме́це разм. im uge hben; im uge behlten*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

даміна́нта, -ы, ДМ -нце, мн. -ы, -на́нт і -аў, ж. (кніжн.).

Асноўная, найважнейшая ідэя, прыкмета або частка чаго-н.

|| прым. даміна́нтны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сімпто́м, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Характэрнае праяўленне якой-н. хваробы.

Сімптомы грыпу.

2. Знешняя прыкмета, знешняе праяўленне чаго-н.

Сімптомы крызісу.

|| прым. сімптаматы́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крытэ́рый, -ю, мн. -і, -яў, м. (кніжн.).

Прыкмета, на аснове якой даецца ацэнка чаму-н., робіцца класіфікацыя чаго-н.

К. для падзелу твораў мастацтва.

К. для вызначэння пераможцаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

augury [ˈɔ:gjʊri] n. lit. прадказа́нне; прадве́сце; прыкме́та

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)