про́пуск

‘дакумент’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. про́пуск про́пускі
Р. про́пуска про́пускаў
Д. про́пуску про́пускам
В. про́пуск про́пускі
Т. про́пускам про́пускамі
М. про́пуску про́пусках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

про́пуск

‘дзеянне; адсутнасць чаго-н.; няяўка куды-н.’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. про́пуск про́пускі
Р. про́пуску про́пускаў
Д. про́пуску про́пускам
В. про́пуск про́пускі
Т. про́пускам про́пускамі
М. про́пуску про́пусках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

про́пуск, -а і -у, мн. -і, -аў, м.

1. гл. прапусціць.

2. -а. Дакумент на права ўваходу, уезду куды-н.

Паказаць п.

Уваход па пропусках.

3. -а. Тое, што і пароль (спец.).

4. -у. Няяўка на сходы, заняткі і пад.

Наведваць лекцыі без пропускаў.

5. -у. Не запоўненае, не занятае чым-н. месца (напр., у тэксце чаго-н.).

У канспекце многа пропускаў.

|| прым. прапускны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

про́пуск м.

1. род. про́пуску в разн. знач. про́пуск;

прыпыні́ць п. — приостанови́ть про́пуск;

чыта́ць з ~камі — чита́ть с про́пусками;

наве́дваць ле́кцыі без ~каў — посеща́ть ле́кции без про́пусков;

2. род. про́пуска (документ) про́пуск;

прад’яві́ць п. — предъяви́ть про́пуск

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

про́пуск м.

1. в разн. знач. про́пуск, -ку м.; (о действии — ещё) прапуска́нне, -ння ср.;

чита́ть с про́пусками чыта́ць з про́пускамі;

посеща́ть ле́кции без про́пусков наве́дваць ле́кцыі без про́пускаў;

2. (документ) про́пуск, -ка м.;

предъяви́ть про́пуск паказа́ць (прад’яві́ць) про́пуск;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

про́пуск, ‑а і ‑у, м.

1. ‑у. Дзеянне паводле дзеясл. прапускаць — прапусціць (у 1 знач.).

2. ‑у. Адсутнасць, выключэнне чаго‑н. Чытаць з пропускамі. □ Собіч, не адрываючыся, сачыў, каб не асталося дзе прапускаў, бо часамі подпіс павінен быць толькі на версе, а часамі і на адвароце, часамі на адным экземпляры, а часамі і на двух. Скрыган. // Незапоўненае месца сярод тэксту. Пропуск паміж радкамі.

3. ‑а. Дакумент на права ўваходу, уезду куды‑н., праходу або праезду праз што‑н. Паказаць пропуск. Праверыць пропуск. □ — Я ж усё-такі актрыса, маю сякое-такое дачыненне да тэатра, ды ў мяне і пропуск на дваіх у ложу дырэкцыі. Рамановіч. — У мяне сумленне чыстае, і я спакойны. Толькі б дастаць ёй у Гродне пропуск за граніцу. Карпюк. // Уст. Пароль. Ведаць пропуск.

4. ‑у. Няяўка на заняткі, сходы і пад. Наведваць лекцыі без пропускаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

про́пуск м.

1. Versäumen n -s, Dúrchlassen n -e; Versäumnis f -, -se;

2. (апусканне) Áuslassen n -s;

3. (прабел) léere [fréie] Stélle, Lücke f -, -n;

4. (упуск) Dúrchlass m -es;

камерц. про́пуск тава́ру праз мы́тню [праз мяжу́] Zóllabfertigung der Wáre;

5. (дакумент) Passíerschein m -(e)s, -e, Éinlass¦schein m;

пастая́нны про́пуск ein generéller Passíerschein;

ра́завы про́пуск ein éinmaliger Passíerschein;

транзі́тны про́пуск Dúrchfuhrschein m, Transítschein m;

6. вайск. (пароль) Lósung f -, -en, Féldruf m -(e)s, -e, Paróle f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

про́пуск

1. Месца, дзе раку можна перайсці ўброд (Слаўг.).

2. Агрэх пры разорванні радка бульбы (Слаўг.).

□ ур. Пропуск (брод цераз р. Проню) каля в. Красная Слабада Слаўг.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

прапусці́ць, -ушчу́, -у́сціш, -у́сціць; -у́шчаны; зак.

1. што. Даць пранікнуць чаму-н. праз што-н.

Штора не прапускае святло.

2. каго-што. Прыняўшы, абслужыць, апрацаваць і пад.

П. праз станцыю трыццаць цягнікоў.

3. каго-што. Прымусіць прайсці праз што-н.

П. праз сепаратар.

4. што. Прыняўшы, зрабіць разгляд, ацаніць (разм.).

П. артыкул праз аддзел.

5. каго-што. Даць дарогу каму-, чаму-н., дазволіць прайсці, праехаць куды-н.

П. у парк. П. дзяцей наперад.

6. каго-што. Прайсці, праехаць міма каго-, чаго-н., прамінуць; прайсці, праехаць міма, не заўважыўшы, празяваўшы што-н.

П. два завулкі, а потым завярнуць.

Сачыць, каб не п. свой прыпынак.

7. што. Дазволіць друкаваць, ставіць на сцэне, дэманстраваць і пад.

Выдавецтва не прапусціла дрэнна падрыхтаваны рукапіс.

8. што. Не запоўніць якое-н. месца ў чым-н., не заняць час якім-н. дзеяннем.

П. радок для прозвішча ў дакуменце. П. адзін сказ.

9. што. Не з’явіцца (на сход, заняткі і пад.).

П. тыдзень вучобы.

10. што. Не скарыстаць што-н., упусціць.

Загаварыліся і прапусцілі трамвай. П. зручны момант.

11. што. Выпіць (спіртнога; разм.).

П. па кілішку.

|| незак. прапуска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. про́пуск, -у, м. (да 1—10 знач.) і прапуска́нне, -я, н. (да 1—5, 7 і 11 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

однора́зовый разг. аднаразо́вы;

однора́зовый про́пуск аднаразо́вы про́пуск.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)