праплы́ ць
‘праплыць што-небудзь (буёк, дыстанцыю, сто метраў) і без прамога дапаўнення’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
Будучы час
адз. мн.
1-я ас. праплыву́
праплывё́ м
2-я ас. праплыве́ ш
праплывяце́
3-я ас. праплыве́
праплыву́ ць
Прошлы час
м. праплы́ ў
праплылі́
ж. праплыла́
н. праплыло́
Загадны лад
2-я ас. праплыві́
праплыві́ це
Дзеепрыслоўе
прош. час праплы́ ўшы
Крыніцы:
piskunou2012 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
праплы́ ць сов. см. ы́ сці
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праплы́ ць
гл. праплысці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праплы́ сці і праплы́ ць у́ , -ыве́ ш, -ыве́ ; -ывём, -ывяце́ , -ыву́ ць; -ы́ ў, -ыла́ , -ло́ ; -ыві; зак.
1. што . Плывучы (гл. знач. ), пераадолець якую-н. адлегласць або мінуць.
П. пяцьсот метраў . П. востраў.
У паветры праплыў дырыжабль.
2. перан. разм. , жарт).
Жанчына праплыла па пакоі.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв. ), перан. Прайсці, перанесціся, ідучы адно за другім.
Перад вачамі праплылі малюнкі дзяцінства.
|| незак. праплыва́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праплы́ сці і праплы́ ць ‑плыву, ‑плывеш, ‑плыве; ‑плывём, ‑плывяце; пр. праплыў, ‑плыла, ‑плыло; заг. праплыві; зак.
1. Перамясціцца ўперад плывучы. Праплысці да сярэдзіны ракі. □ Усё разлічана ў .. [плыўцу], каб праплысці як мага далей. Паслядовіч . // што . Плывучы, пераадолець якую‑н. адлегласць. Праплысці пяцьсот метраў. □ Невядома, ці здолелі б хлопцы праплысці такую адлегласць у адзежы, у сцюдзёнай вадзе, каб гэта была рака ці возера. Маўр .
2. што і без дап. Плывучы, мінуць што‑н. Праплысці буёк.
3. Плаўна, павольна праляцець. Над узбярэжжам паволі праплыў у паветры дзяжурны дырыжабль. Лынькоў . // Разм. Плаўна прайсці, праехаць. Камбайн, як карабель, праплыў па ўзгорку, павярнуўся і пайшоў назад. Шамякін .
4. перан. Прайсці, пранесціся ў свядомасці, ідучы адно за другім (пра думкі, успаміны і пад.). І перад лордам усталі далёкія гады, адна за другой праплылі ў памяці незабыўныя падзеі. Лынькоў . «Учора недалёка адсюль партызаны вялі бой», — праплыла думка. Новікаў .
5. перан. Мінуць, прайсці (пра час). І так дні за днямі жыццё праплыло. Танк .
6. перан. Пранесціся, распаўсюдзіцца. Крылом баявым партызанская слава Над краем радзімым маім праплыла. Астрэйка .
7. Плысці некаторы час. Праплысці паўгадзіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праплыва́ ць , праплы́ сці , праплы́ ць
1. dú rchschwimmen* vi h s пад чым -н. ú nter D é ischwimmen* vi s міма чаго -н. D é ine Stré cke) schwí mmen* vi s пэўную адлегласць );
2. разм. важна прайсці ) vorüberschweben vi s é iziehen* vi s é igleiten* vi s
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
праплыва́ ць , ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да праплысці, праплыць .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
przepłynąć
зак. праплыць ; пераплыць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
проплы́ ть сов. в разн. знач. ы́ сці, праплы́ ць ;
проплы́ ть по Во́ лге до Волгогра́ да праплы́ сці (праплы́ ць ) па Во́ лзе да Валгагра́ да;
пла́ вно проплы́ л в во́ здухе орёл пла́ ўна праплы́ ў у паве́ тры аро́ л;
проплы́ ли в созна́ нии собы́ тия дня перен. і́ ў свядо́ масці падзе́ і дня.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
upłynąć
upłyną|ć
зак.
1. пераплыць; праплыць , праплысці;
2. мінуць, прайсці;
~ł miesiąc — мінуў (прайшоў) месяц;
~ł termin płatności weksla — мінуў тэрмін выплаты па вэксалі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)