праніка́нне

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. праніка́нне
Р. праніка́ння
Д. праніка́нню
В. праніка́нне
Т. праніка́ннем
М. праніка́нні

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

праніка́нне ср. проника́ние; проникнове́ние; см. праніка́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праніка́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. пранікаць — пранікнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

penetration [ˌpenɪˈtreɪʃn] n.

1. праніка́нне; пранікне́нне

2. прані́клівасць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

przenikanie

н. праніканне

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

проника́ние

1. праніка́нне, -ння ср.; прахо́джанне, -ння ср.; трапля́нне, -ння ср., папада́нне, -ння ср.; прасо́чванне, -ння ср.; прабіра́нне, -ння ср.; пракра́дванне, -ння ср.;

2. перен. (распространение, укрепление) праніка́нне, -ння ср., прасяка́нне, -ння ср.; см. проника́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

penetracja

ж. праніканне;

penetracja obcego kapitału — пранікненне замежнага капіталу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

проникнове́ние ср.

1. (действие) пранікне́нне, -ння ср.; неоконч. праніка́нне, -ння ср.; прахо́джанне, -ння ср.; трапля́нне, -ння ср., папада́нне, -ння ср.; прасо́чванне, -ння ср.; пракра́дванне, -ння ср.; прасяка́нне, -ння ср.; см. проника́ть;

2. (проникновенность) прані́клівасць, -ці ж.; шчы́расць, -ці ж.; сардэ́чнасць, -ці ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пера- — прыстаўка дзеясловаў і іх вытворных з шырокай семантыкай (накіраванасць, паўтарэнне, паслядоўнасць, дасягненне выніку дзеяння і пад.): пераслаць, перабіць, перакласці, перачакаць і г. д. (ТСБМ). У якасці дзеяслоўнай прыстаўкі (якая з прасл. *per‑) пашырана ў адпаведных формах (> prě‑/pre‑/pere‑) па ўсёй слав. тэрыторыі ў асноўным значэнні ’праз’. У асобных дыялектах (мовах) ужываецца ў значэнні ’перад’: ст.-слав. прѣдѣдъ ’продак’, макед. предедо, пребаба, ст.-чэш. přiemluva ’уступ’, славац. priedomie ’дворык перад хатай, домам’. Шырока прадстаўленыя і іншыя значэнні дзеяслоўнай прыстаўкі: ’на другі бок’, ’перарваць’, ’перашкаджаць’, ’зрабіць нанава, зноў’ і інш. У назоўнікаў гэтая прыстаўка свайго значэння не мае. У прыметнікаў і прыслоўяў выступае ва ўзмацняльнай функцыі: ст.-слав. прѣбогатъ ’вельмі багаты’, прѣвеликъ ’вельмі вялікі’ і мае найбольш дакладныя і.-е. паралелі: літ. per‑dìdelis альбо per dìdelis ’тс’, permãžas ’вельмі малы’, лац. peramārus ’вельмі горкі, жудасны’, per‑bene ’вельмі добра, цудоўна’, ст.-грэч. (часціца) περ ’вельмі’, πέρι і περί ’тс’ (περικαλλής ’цудоўны’), ст.-інд. pari‑prī ’вельмі мілы’. У асноўным значэнні ’праз’ прасл. прэфіксу *per адпавядаюць: літ. per‑, дыял. par‑, лат. pār‑, авест. pairi, гальск. eri (ст.-ірл. ’з, для, з-за’), гоц. faír‑ (ням. ver‑), алб. për. Прыстаўка per‑ узыходзіць да прыназоўніка *per, які разам з *pro і *pri ўваходзіць у і.-е. групу прыназоўнікаў *p‑r‑, развіццё якіх паралельнае ў і.-е. мовах: гоц. faír‑/faúr/fra‑ адпавядае ст.-грэч. περί, παρά, πρό, ст.-інд. pári, purā, prā‑, авест. pairi, para‑, fra‑, лац. per, per‑ (por‑), pro, ст.-ірл. er‑ і ro‑. У аснове ўсіх іх ляжыць значэнне ’праніканне праз што-небудзь’ і ’да чаго-небудзь’ ці ’каля чаго-небудзь’ (Вальдэ-Гофман, 2, 283; Мее, Études, 155; Фасмер, 3, 236; ESSJ, 1, 162–169).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)