прабра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бра́ў, -ра́ла; -бяры́; -бра́ны; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.), каго-што. Тое, што і праняць.

Жанчыну прабраў страх.

2. перан., каго (што). Зрабіць вымову каму-н., вылаяць (разм.).

П. свавольніка.

|| незак. прабіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прабра́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прабяру́ прабяро́м
2-я ас. прабярэ́ш прабераце́
3-я ас. прабярэ́ прабяру́ць
Прошлы час
м. прабра́ў прабра́лі
ж. прабра́ла
н. прабра́ла
Загадны лад
2-я ас. прабяры́ прабяры́це
Дзеепрыслоўе
прош. час прабра́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прабра́ць сов., разг.

1. (о морозе) пробра́ть, проня́ть, прохвати́ть;

маро́з ~ра́ў мяне́ да касце́й — моро́з пробра́л (про́нял, прохвати́л) меня́ до косте́й;

2. разг. (выбранить) пробра́ть, отчита́ть; (раскритиковать — ещё) прорабо́тать; (в печати — ещё) пропеча́тать;

п. у газе́це — прорабо́тать (пропеча́тать) в газе́те;

3. (сделать пробор) пробра́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прабра́ць, ‑бяру, ‑бярэш, ‑бярэ; ‑бяром, ‑бераце; пр. прабраў, ‑брала; заг. прабяры; зак., каго-што.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аказаць моцнае ўздзеянне (пра холад, мароз). Пад раніцу нас прабраў холад. Пянкрат. / у безас. ужыв. Я рушыў да вогнішча. — Прабрала ж цябе, — ажыў Мікола: у яго быў сіплы голас. Чыгрынаў. // перан. Ахапіць, авалодаць. Цяпер толькі [апамяталася] дзяўчына, што нарабіла, і сполах дурны прабраў яе. Нікановіч.

2. Разм. перан. Зрабіць суровую вымову за што‑н., вылаяць. Прабралі адстаючых, потым гаварылі аб лепшых. Шынклер. Вольга Усцінаўна глядзела на мужа са страхам: яе абразіла зяцева бестактоўнасць, але прабраць яго не адважылася. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прабра́ць разм.

1. (насварыцца) den Kopf wáschen* [zuréchtsetzen] (каго-н. D);

2. (прабіраць) (dúrch)dríngen* vt, durch und durch géhen*;

мяне́ прабра́ў хо́лад ich bin ganz dúrchgefroren, die Kälte geht mir durch Mark und Bein;

мяне́ прабра́ла дрыго́тка ein Zíttern überlíef mich;

яго́ (нічы́м) не прабярэ́ш er hat ein díckes Fell; ihn ficht nichts an

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

чос, -у, м.

У выразе: даць (задаць) чосу (разм.) — прабраць каго-н. за што-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прабіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да прабраць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распе́чь сов., разг. распячы́, прабра́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прапясо́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак., каго (што) (разм.).

Моцна прабраць, вынесці вымову за што-н.

П. на сходзе за безгаспадарчасць.

|| незак. прапясо́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

отчита́ть​I сов. (сделать выговор) адчыта́ць, прабра́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)