прабо́йнік, -а, мн. -і, -аў, м. (спец.).

Ручны інструмент для прабівання невялікіх адтулін у метале, каменнай сцяне і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прабо́йнік

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. прабо́йнік прабо́йнікі
Р. прабо́йніка прабо́йнікаў
Д. прабо́йніку прабо́йнікам
В. прабо́йнік прабо́йнікі
Т. прабо́йнікам прабо́йнікамі
М. прабо́йніку прабо́йніках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прабо́йнік м., тех. пробо́йник

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прабо́йнік, ‑а, м.

Ручны інструмент для прабівання дзірак у метале, камені, скуры і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пробо́йник прабо́йнік, -ка м.; мы́слік, -ка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ *Прабо́ец, проббец ’крук’ (ТС), параўн. серб.-харв. npoöojau ’прабойнік’. Дэрыват ад прабіць < біць з суф. ‑ец.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ *Прабо́іч, прабоін ’прабойнік’ (ТС). Дэрыват ад прабіць з суф. nomina instrument! ‑іч. Адносна словаўтварэння гл. Сцяцко, Афікс. наз., 45.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

друшля́к м.

1. (кухонная рэч) Sieb n -(e)s, -e, Dúrchschlag m -(e)s, -schläge;

2. буд. (прабойнік) Dúrchschläger m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Друшля́к ’прабойнік’, ’друшляк’ (БРС). У значэнні ’друшляк’ адзначаецца ў ст.-бел. помніках з XVI ст. (гл. Булыка, Запазыч.). Рус. дуршла́г, друшла́г, дуршла́к, друшла́к, укр. друшля́к. Запазычанне з польск. druszlak, durszlak ’тс’ < ням. Durchschlag. Булыка, там жа, 103; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 213–214. Фасмер (1, 555) лічыць рус. лексемы прамым запазычаннем з ням. мовы, што недакладна (крытыку гл. у Шанскага, там жа, 214): на пачатку XX ст. у рус. мове з’явіліся формы тыпу друшла́к, а не дуршла́к.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

До́лата ’долата’ (БРС). Рус. долото́, укр. долото́, чэш. dláto, польск. dłuto, балг. длато́. Зыходным для гэтых форм з’яўляецца прасл. *dolbto (гл. Трубачоў, Эт. сл., 5, 60), якое лічыцца больш старым, чым *delbto (балг. длето́, серб.-харв. дле́то, чэш. dletko; гл. Трубачоў, Эт. сл., 4, 205). Параўн. ст.-прус. dalptan ’прабойнік’. Утварэнне з суфіксам *‑to ад асновы *dolb‑, якая мае іменны вакалізм ‑o‑. Формы тыпу *delb‑ лічацца другаснымі. У аснове ляжыць *delb‑: *dьlb‑: *dolb‑ ’дзяўбці’. Гл. яшчэ Фасмер, 1, 526; Траўтман, 54; Бернекер, 1, 183.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)