плю́ шч
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
адз.
Н.
плю́ шч
Р.
плюшчу́
Д.
плюшчу́
В.
плю́ шч
Т.
плюшчо́ м
М.
плюшчы́
Крыніцы:
krapivabr2012 ,
nazounik2008 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
плюшч , -у́ , м.
Паўзучая расліна, якая абвіваецца вакол сваёй апоры.
|| прым. плю́ шчавы , -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
плюшч (род. плюшчу́ ) м. , бот. плющ
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
плюшч , ‑у, м.
Паўзучая расліна, якая абвіваецца вакол сваёй апоры. Над ганачкам павісаў гірляндамі плюшч — ён разросся так густа і нізка, што зусім закрыў дзверы. Пестрак .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Плюшч 6/246, 415; 8/477
- » - звычайны 8/477 (іл. )
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Плюшч 1 ’паўзучая расліна, Hedera helix L.’ (ТСБМ ; гродз. , Кіс. ), укр. плющ , зах.-укр. блюгц , рус. плющ ’тс’, кур. плющ ’блюшчык, расходнік, Glechoma hederacea L.’, бел. гродз. плюшчык ’тс’, польск. bluszcz ’плюшч і інш. расліны’, палаб. рГаші © н.-луж. blušč , blyšč , blišč , в.-луж. blysć , ст.-чэш. bľušč (чэш. дыял. у выразах: je jag blušč ’мізэрны’, biedy jak blušč ’бледны’), славен. bljušč , серб. дыял. іььушт , ц.-слав. блюшть . Прасл. *Ыʼшсь ’паўзучая расліна, Hedera helix L.’, якое пазней у розных слав. мовах перайшло на назвы іншых, падобных да плюшча раслін. Надзейнай этымалогіі няма. Найбольш імаверна можна гаварыць аб сувязі з *blʼbvati ’бляваць’: спажытыя ягады плюшча выклікаюць ваніты (Машынскі, Pierw. , 64; SP , 1, 279; Фасмер , 3, 290–291).
◎ Плюшч 2 ’вадзяны пузыр на целе’ (Нас. ). Параўн. рус. бранск. плющ ’прышчы’, балг. плюска ’пухір’, серб.-харв. pljuske ’сып, экзема’. Да прасл. *plfusk‑jь < pi1 m kai і > плюскаць j (гл.), лат. pluzganas ’перхаць’, літ. bluozgai4 bliizgana ’тс’. Аналагічна літ. gebinė ’плюшч , Hedera helix’ і gebenė , gebine ’высыпка, экзема’, giabine ’від белай высыпкі на скуры’ (Праабражэнскі , 2, 83).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)