Пер (пэрь) ’пярга’ (ельск., Анох.). Відаць, з перг < пярга́ ці з первʼ < пэрва (нараўл.) ’тс’ пры ад’ідэацыі да пе́рвы(й). Параўн. аналагічна рус. пе́рша ’перхаць’ — першь ’тс’ (Даль, 3, 33).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пер-Лашэз (Парыж) 10/147

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Пер-Лашэз

т. 12, с. 295

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Хілестром Пер

т. 17, с. 18

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Свінхувуд Пер Эвінд

т. 14, с. 259

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пе́рыць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пе́ру пе́рым
2-я ас. пе́рыш пе́рыце
3-я ас. пе́рыць пе́раць
Прошлы час
м. пе́рыў пе́рылі
ж. пе́рыла
н. пе́рыла
Загадны лад
2-я ас. пе́р пе́рце
Дзеепрыслоўе
цяп. час пе́рачы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

tłum.

= tłumaczenie, tłumaczył — пераклад, пераклаў; пер.

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

◎ Не́рам (пером), у фразеалагізме пером лежиць ’моцна жадаць’. Няясна; павінна выводзіцца з незафіксаванага пер, магчыма, нерх? (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

непрыня́цце, ‑я, н.

Адмаўленне ад прыняцця чаго‑н. Непрыняцце належных пер. □ Забеспячэнне іску дапускаецца ва ўсякім стане справы, калі непрыняцце мер забеспячэння можа ўскладніць або зрабіць немагчымым выкананне рашэння суда. Грамадзянскі працэсуальны кодэкс БССР.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Réinecke Fuchs

m -es Ра́йнэкэ Ліса́ (пер- санаж у нямецкіх казках і байках)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)