пахісну́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пахісну́ся пахіснё́мся
2-я ас. пахісне́шся пахісняце́ся
3-я ас. пахісне́цца пахісну́цца
Прошлы час
м. пахісну́ўся пахісну́ліся
ж. пахісну́лася
н. пахісну́лася
Загадны лад
2-я ас. пахісні́ся пахісні́цеся
Дзеепрыслоўе
прош. час пахісну́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пахісну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

1. Страціўшы раўнавагу, хіснуцца.

П. ад удару.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць менш устойлівым, менш трывалым; сапсавацца, пагоршыцца.

Справы яго пахіснуліся.

Здароўе пахіснулася.

3. Запанікаваць, завагацца.

Вораг пахіснуўся і пачаў адступаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пахісну́цца сов.

1. покачну́ться, пошатну́ться;

2. (начать отступать) дро́гнуть;

во́раг ~ну́ўся — враг дро́гнул;

3. перен. поколеба́ться, пошатну́ться, покачну́ться;

яго́ аўтарытэ́т ~ну́ўся — его́ авторите́т поколеба́лся (пошатну́лся);

спра́вы ~ну́ліся — дела́ пошатну́лись

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пахісну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

1. Страціўшы раўнавагу, хіснуцца. Войт пахіснуўся, пабляднеў і асеў, схапіўшыся за бок. Колас. Ад слабасці закружылася галава, .. [Сяргей] пахіснуўся, але паспеў ухапіцца за стол. Хомчанка. Дрэва раптам пахіснулася, затрашчала, чалавек з сякерай адскочыў убок, і яно бразнулася на зямлю. Лупсякоў.

2. перан. Стаць менш устойлівым, трывалым. Даўнейшы аўтарытэт Каржакевіча як самага багатага ў вёсцы гаспадара і амаль самага пісьменнага чалавека,.. яшчэ і дагэтуль не пахіснуўся. Крапіва. [Максімава] рашучасць пахіснулася і даволі моцна. Шамякін. // Адчуць няўпэўненасць, сумненне ў чым‑н. Варанецкі заўважыў, што Гаруноў пахіснуўся ў сваіх намерах. Дуброўскі. [Камандзір], нарэшце, пахіснуўся. На кароткім начным прыпынку ён выказаў згоду на тое, каб падзяліцца на дзве групы, конную і пешую. Брыль. // Разладзіцца, пагоршыцца. Здароўе пахіснулася. □ Прыйшоў такі момант, калі [Феніны] камерцыйныя справы.. пахіснуліся. Ракітны.

3. Упасці ў паніку, прыйсці ў замяшанне. Правакатары пралічыліся. Савецкія пагранічнікі не спалохаліся .. пагроз, не пахіснуліся. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пахісну́цца wánken vi, ins Wánken geráten*, schwánken vi;

яго здаро́ўе пахісну́лася séine Gesúndheit ist untergráben; séine Gesúndheit hat éinen Knacks (wég)bekómmen (разм.)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пошатну́ться пахісну́цца, скалыўну́цца, кіўну́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расхіста́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. Пачаць моцна хістацца.

Маятнік расхістаўся.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць няўстойлівым ад хістання.

Слупок расхістаўся.

3. перан. Пахіснуцца, разладзіцца.

Дысцыпліна расхісталася.

|| незак. расхі́ствацца, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

pochwiać się

зак. пахіснуцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

zachwiać się

зак. пахіснуцца; закалыхацца; забалансаваць;

zachwiać się na nogach — пахіснуцца;

2. перан. завагацца; засумнявацца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

баўтану́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак. і аднакр.

Разм.

1. Аб вадкасці — хлынуць у адзін бок.

2. Раптоўна пахіснуцца. Шапка з’ехала далёка на патыліцу: мусіць, баўтануўся моцна, паслізнуўшыся, Размысловіч. Шынклер.

3. З шумам кінуцца ў ваду. Баўтануцца ў возера.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)