палахлі́вец

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. палахлі́вец палахлі́ўцы
Р. палахлі́ўца палахлі́ўцаў
Д. палахлі́ўцу палахлі́ўцам
В. палахлі́ўца палахлі́ўцаў
Т. палахлі́ўцам палахлі́ўцамі
М. палахлі́ўцу палахлі́ўцах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

палахлі́вец, -лі́ўца м., разг. трус; труси́шка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

палахлі́вец, ‑ліўца, м.

Разм. Палахлівы, нясмелы чалавек. [Жонка:] — Палахлівец ты, вось што я табе скажу. Ты ўсяго баішся. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

палахлі́вец м. Féigling m -(e)s, -e, Ángsthase m -n, -n; Ángstmeier m -s, -; Mémme f -, -en (разм.)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

палахлі́ўка, ‑і, ДМ ‑ліўцы; Р мн. ‑лівак; ж.

Жан. да палахлівец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Féigling

m -s, -e баязлі́вец, палахлі́вец

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

◎ Ле́кач ’палахлівец’ (пін., Нар. лекс.). Да ляк© (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ры́зік ’дзеяч’ (Янк. Мат.). Ад рызыкава́ць (гл.) з дапамогай суф. ‑ік як дры́жык ’палахлівец’, вы́цік ’плакса’ (Сцяцко, Афікс. наз., 41).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Страшко́ ‘страхапуд’ (Сл. Брэс.), ‘палахлівец’ (Клім.). Вытворнае ад страшыць (гл.) з суф. ‑к‑, аб якім гл. Сцяцко, Афікс. наз., 46. Сюды ж стра́шко ‘страшна’ (Мат. Гом.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Туля́ка ‘бадзяга, валацуга’ (Нас., Некр. і Байк., Янк. 3.), ‘палахлівец’ (Ф. Янкоўскі), ст.-бел. тулакъ ‘бадзяга’ (ГСБМ). Параўн. польск. tułák ‘тс’ (з чэш., Басай-Сяткоўскі, Słownik, 401), дыял. tulak ‘балван, дурань’, в.-луж. tulak ‘праныра’, чэш. tulak ‘бадзяга, валацуга’. Відаць, незалежныя ўтварэнні ад *tulati sę, гл. туляга, туляцца, акрамя старабеларускага, якое, хутчэй за ўсё, праз польскую мову з чэшскай. Варыянтнасць канца слова адлюстроўвае сінанімію суфіксаў у беларускай мове, што датычыць назоўнікаў агульнага роду на ‑яка і ‑яга, гл. Сцяцко, Афікс, наз., 176–179.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)