пазна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. каго-што. Прызнаць у кім-, чым-н. знаёмага, знаёмае.

Пакой быў такі чысты, што яго нельга было п.

2. Тое, што і апазнаць.

3. каго-што. Зразумець, набыць веды пра што-н., атрымаць сапраўднае ўяўленне пра каго-, што-н. (кніжн.).

П. тайны Сусвету.

П. народнае жыццё.

4. што. Зведаць, перажыць (кніжн.).

П. гора.

|| незак. пазнава́ць, -наю́, -нае́ш, -нае́; -наём, -наяце́, -наю́ць.

|| наз. пазна́нне, -я, н. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пазна́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пазна́ю пазна́ем
2-я ас. пазна́еш пазна́еце
3-я ас. пазна́е пазна́юць
Прошлы час
м. пазна́ў пазна́лі
ж. пазна́ла
н. пазна́ла
Загадны лад
2-я ас. пазна́й пазна́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час пазна́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пазна́ць сов.

1. узна́ть, призна́ть; (установить тождество кого-, чего-л.) опозна́ть;

2. филос. позна́ть;

п. су́тнасць рэ́чаў — позна́ть су́щность веще́й;

3. (пережить) позна́ть, испыта́ть, изве́дать, претерпе́ть;

4. (получить истинное представление) позна́ть; узна́ть;

п. ся́бра ў бядзе́ — узна́ть (позна́ть) дру́га в беде́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пазна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Прызнаць у кім‑, чым‑н. знаёмага або знаёмае. Раптам прыезджы павярнуўся, і Віця пазнаў яго: гэта быў Запольскі. Пальчэўскі. Вясковыя дазорцы заўважылі варожы атрад, пазналі правадніка і .. паслалі сваіх сувязных, каб сказаць партызанам. Гурскі. Чысты пакой нельга было пазнаць. .. Ложкі Аўдоцця прадала, і той кут, дзе яны стаялі, зусім апусцеў. Чарнышэвіч. // і без дап. Распазнаць па якіх‑н. прыкметах каго‑, што‑н. Толькі па дзвюх абгарэлых бярозах, што калісьці стаялі перад хатай, стары пазнаў месца, дзе пражыў усё сваё доўгае жыццё. Шамякін.

2. і без дап. Вывучыць з’явы акаляючага жыцця, прыроды, рэальнасці. Пазнаць сутнасць рэчаў. Пазнаць тайны сусвету. □ [Бацька:] — Пазнаць жыццё пушчы, сынку, не проста, не адразу яно адкрываецца новаму чалавеку. Хадкевіч.

3. Атрымаць сапраўднае ўяўленне аб кім‑, чым‑н. Пазнаць народнае жыццё. □ І пазнаў я жыццёвую тайну, — дзве слязы, як упалі на грудзі... Трус.

4. Перажыць, перацярпець; зведаць. Пазнаць гора. Пазнаць нястачу.

5. і з дадан. сказам. Зразумець што‑н. Калі .. [Аня] гаварыла, карыя вочы яе і выраз твару рэзка мяняліся, і па іх лёгка можна было пазнаць Аніны перажыванні. Карпюк. Здалёк і не пазнаць было, што гэта куры, — проста рознакаляровыя ласкуты. Паўлаў.

•••

Пазнаць, дзе ракі зімуюць — зведаць, што такое сапраўдныя цяжкасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазна́ць

1. (прызнаць знаёмага або знаёмае) erkénnen* vt;

пазна́ць па пахо́дцы разм. am Gang erkénnen*;

пазна́ць паво́дле падабе́нства an der Ähnlichkeit erkénnen*;

пазна́й само́га сябе́! erkénne dich selbst!;

2. філас. (вывучыць з’явы) erkénnen* vt;

3. (атрымаць уяўленне) erfáhren* vt (пра што-н. von D, über A);

4. (перажыць) erlében vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

опозна́ть сов. апазна́ць, пазна́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

позна́ть сов.

1. пазна́ць;

2. (испытать) пазна́ць; зазна́ць;

позна́ть го́ре зазна́ць го́ра;

3. (узнать) пазна́ць; (получить истинное представление о ком-, чём-л.) уве́даць;

позна́ть дру́га в тру́дностях пазна́ць ся́бра ў ця́жкасцях.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пазна́нне, -я, н.

1. гл. пазнаць.

2. мн. -і, -яў. Набыццё ведаў, спасціжэнне заканамернасцей аб’ектыўнага свету.

П. законаў прыроды.

Тэорыя пазнання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

распазна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што.

1. Вызначыць, пазнаць па якіх-н. прыкметах.

Р. хваробу.

2. Адрозніць, вылучыць сярод падобных.

3. Пазнаць у падрабязнасцях, дэталях.

Р. мясцовасць.

|| незак. распазнава́ць, -наю́, -нае́ш, -нае́; -наём, -наяце́, -наю́ць; -нава́й.

|| наз. распазна́нне, -я, н. і распазнава́нне, -я, н., прым. распазнава́льны, -ая, -ае.

Р. знак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

непазнава́льны, -ая, -ае.

1. Які змяніўся настолькі, што яго цяжка пазнаць.

Непазнавальная вёска.

2. Недаступны пазнанню.

У свеце няма нічога непазнавальнага.

|| наз. непазнава́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)