падста́ва

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. падста́ва падста́вы
Р. падста́вы падста́ў
Д. падста́ве падста́вам
В. падста́ву падста́вы
Т. падста́вай
падста́ваю		 падста́вамі
М. падста́ве падста́вах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

падста́ва², -ы, ж. (уст.).

Зменныя коні ў дарозе, а таксама месца змены коней.

Выслаць падставу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падста́ва¹, -ы, мн. -ы, -та́ў, ж.

Прычына, важкія абставіны, якія робяць зразумелымі што-н., з’яўляюцца асновай для чаго-н.

Мець законныя падставы для чаго-н. На агульных падставах (нараўне з усімі).

◊

На падставе чаго, у знач. прыназ. — зыходзячы з чаго-н., апіраючыся на што-н., у адпаведнасці з чым-н.

Дзейнічаць на падставе інструкцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падста́ва I ж. основа́ние ср.; по́вод м., предло́г м.;

мець ~вы — име́ть основа́ния;

п. для сва́ркі — предло́г (основа́ние, по́вод) для ссо́ры;

◊ даць ~ву — дать по́вод

падста́ва II ж., уст. (сменные лошади) подста́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падста́ва ​1, ‑ы, ж.

Прычына, абставіны, якія даюць тлумачэнне, робяць зразумелымі ўчынкі, паводзіны і пад. каго‑н. Пакуль школа не была яшчэ здадзена, Лабановіч адчуваў пад нагамі нейкі юрыдычны грунт, меў законную падставу заставацца там. Колас. Былі ўсе падставы для таго, каб хвалявацца, але, упэўнены ў сваіх ведах, Міхась быў спакойны. Шахавец. // Абставіны, якія могуць быць асновай для чаго‑н. Але як зняць.. [Машу] з пасады брыгадзіра, Максім не мог прыдумаць. Не было падстаў. Шамякін. // Дакумент, распараджэнне, на аснове якога адбылося пэўнае афіцыйнае дзеянне, мерапрыемства. Падстава: выпіска з пратакола сходу.

•••

На падставе чаго — зыходзячы з чаго‑н., абапіраючыся на што‑н.

падста́ва ​2, ‑ы, ж.

Уст. Зменныя коні ў дарозе, а таксама месца змены коней. Ноч спалі ў.. вазку, а ля Дошчыцы сустрэлі трэцюю падставу і зноў пераселі ў сёдлы, хаця з Кастуся быў і не зусім добры яздок. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падста́ва ж. Bewéggrund m -es, -gründe; Ánlass m -es, -lässe; Úrsache f -, -n;

без усяля́кай падста́вы óhne jéden Ánlass;

дава́ць падста́ву Ánlass gében*;

няма́ падста́вы es gibt kéinen Grund (для чаго-н. für A)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

наго́да, -ы, ДМ -дзе, ж.

Падстава для чаго-н., выпадак.

Выдалася такая н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

маты́ў¹, -ты́ву, мн. -ты́вы, -ты́ваў, м.

Прычына, падстава для якога-н. дзеяння.

Ён кіраваўся асабістымі матывамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ра́цыя², -і, ж.

Падстава, сэнс, слушнасць.

Ён мае рацыю так сцвярджаць.

Няма рацыі рабіць гэта цяпер.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

подста́ва уст. падста́ва, -вы ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)