падму́рак

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. падму́рак падму́ркі
Р. падму́рка падму́ркаў
Д. падму́рку падму́ркам
В. падму́рак падму́ркі
Т. падму́ркам падму́ркамі
М. падму́рку падму́рках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

падму́рак, -рка, мн. -ркі, -ркаў, м.

1. Каменная ці цагляная кладка пад чым-н., фундамент.

П. хаты.

Закласці п.

2. перан. База, апора, аснова (кніжн.).

Эканоміка — п. жыцця грамадства.

|| прым. падму́ркавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падму́рак, -рка м., прям., перен. фунда́мент; основа́ние ср.;

цагля́ны п. — кирпи́чный фунда́мент; кирпи́чное основа́ние;

◊ закла́сці п. — заложи́ть осно́вы (фунда́мент)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падму́рак, ‑рка, м.

1. Каменная або цагляная кладка пад што‑н.; фундамент. А вунь відзён і падмурак нейкай стадолы: значыць, і тут, у гэтай баравой глушэчы, распачалі нешта будаваць. Сабаленка. Домік стаіць на высокім, складзеным з камення падмурку і зухавата пазірае да бляску прамытымі акенцамі на пасёлак. Бяганская.

2. перан. Апора, аснова чаго‑н. Падмурак сацыялістычнай эканомікі. □ Магутнай партыі падмурак, Яе хрыбет і дыктатура, Яе граніт — рабочы клас. Бялевіч. Кірыла Тураўскі быў першы пасля Іларыёна сярод тых, хто закладваў падмурак старажытнай рускай эстэтыкі. Майхровіч.

•••

Закласці падмурак гл. закласці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падму́рак м буд Fundamént n -(e)s, -e; перан Básis f -, Básen, Grúndlage f -, -n;

падму́рак старажы́тнай культу́ры die Grúndlage der álten Kultúr

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Падму́рак ’каменная або цагляная кладка пад чым-н.; фундамент’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Шат., Касп., Бяльк., Сл. ПЗБ), подму́рок ’тс’ (ТС), ’невялікая прыбудова да адрыны’ (Шушк.), падмуро́вак ’падмурак’ (ТСБМ, Гарэц., Касп.), падмуро́ўка ’тс’ (Касп., Янк., Жд. 2, Сл. ПЗБ), ’выступ каля печы’ (Мат. Гом.). Запазычанне з польск. podmurek, podmurówka, дзе яны з’яўляюцца дэрыватамі ад podmurować ’падвесці каменны (цагляны) фундамент’. Гл. таксама мур.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падмурак, падмура, фундамент

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

апе́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

Каменны або гліняны падмурак печы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фунда́мент

‘падмурак’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. фунда́мент фунда́менты
Р. фунда́мента фунда́ментаў
Д. фунда́менту фунда́ментам
В. фунда́мент фунда́менты
Т. фунда́ментам фунда́ментамі
М. фунда́менце фунда́ментах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

угрунтава́ны, -ая, -ае.

1. Зроблены надзейна, моцна.

У. падмурак.

2. Падмацаваны пераканаўчымі доказамі, меркаваннямі.

У. довад.

|| наз. угрунтава́насць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)