не́хта, не́кага, не́каму, не́кага, не́кім, аб не́кім, займ. неазнач.
1. Невядома хто, нейкі чалавек.
Н. стукаў у дзверы.
2. Якісьці мала каму вядомы чалавек (у спалучэнні з прозвішчам, імем).
Н.
Іваноў.
3. Які-н. чалавек, усё роўна хто; хто-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
не́хта (род., вин. не́кага, дат. не́каму, твор., предл. не́кім) мест. неопр. кто́-то; (некий человек — ещё) не́кто;
н. пасту́каў у акно́ — кто́-то постуча́л в окно́;
мне здало́ся, што вы гавары́лі з не́кім — мне почу́дилось, что вы говори́ли с ке́м-то;
падышо́ў н. ў чо́рным — подошёл не́кто в чёрном
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
не́хта, некага, некаму, некага, некім, аб некім, займ. неазначальны.
1. Нейкі чалавек, нейкая істота; невядома хто. Вось ледзь пачуўся асцярожны працяглы свіст. Чалавек сеў і насцеражыўся. Нехта зноў свіснуў, ужо трохі смялей. Крапіва. Было на.. [грэблі], казалі, і страшнае месца, адкуль часамі выбягаў нехта ў чырвоным, з пугаю ў руках. Колас. У Веры Засуліч дзверы былі не завалены — нехта яшчэ быў у яе. Зарэцкі. // Адзін, з прысутных (без удакладнення, хто іменна). І ўсе ўбачылі, як далёка-далёка, то разгараючыся, то нібы згасаючы, успыхвае агонь.. — Пэўна, нашы хлопцы нешта прыдумалі, сігналы падаюць, — выгукнуў нехта з вучняў. Скрыпка.
2. Якісьці мала каму вядомы чалавек (у спалучэнні з прозвішчам, імем). Дырэктарам гімназіі быў сын вілейскага папа, нехта Мірановіч — чалавек старарэжымнага складу і манархічных поглядаў. С. Александровіч.
3. Які‑н. чалавек, усё роўна хто; хто‑н. [Комлік:] — Пагражае [Кашын] яшчэ, нібы нехта баіцца яго... Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Не́хта ’хтосьці’ (Нас., Грыг., Касп., Бяльк., Сл. ПЗБ), не́хтачка, не́хтачкі (Янк. 3., Яўс.), ст.-бел. нѣхто, нехто (Карскі 2-3, 91). Утворана пры дапамозе адмоўя не- (нѣ) ад хто (гл.), да якога можа далучыцца памяншальна-ласкальны суфікс ‑чка/‑чкі (Карскі 2-3, 54).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нехта, хтосьці, хтось
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
заша́стаць, -аю, -аеш, -ае; зак.
Пачаць шастаць.
Нехта ў кустах зашастаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бра́згацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. (разм.).
Стукацца.
Нехта бразгаецца ў дзверы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сп’яне́лы, -ая, -ае (разм.).
Які ап’янеў, сп’янеў.
Нехта сп’янелым голасам спяваў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
штурх, у знач. вык. (разм.).
Тое, што і штурхануў.
Раптам нехта ш. у бок.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)