настро́ іць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
Будучы час
адз. мн.
1-я ас. настро́ ю
настро́ ім
2-я ас. настро́ іш
настро́ іце
3-я ас. настро́ іць настро́ яць
Прошлы час
м. настро́ іў
настро́ ілі
ж. настро́ іла
н. настро́ іла
Загадны лад
2-я ас. настро́ й
настро́ йце
Дзеепрыслоўе
прош. час настро́ іўшы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
настро́ іць о́ ю, -ро́ іш, -ро́ іць; -ро́ ены; зак.
1. што . Надаць музычнаму інструменту пэўнае гучанне.
Н. гітару.
2. што . Прыстасаваць для прыёму якіх-н. радыёхваль.
Н. прыёмнік на кароткія хвалі.
3. што . Наладзіць, прывесці ў патрэбны тэхнічны стан (спец. ).
Н. станок.
4. перан. , каго (што-н. настрой або якія-н. пачуцці ў каго-н.
Н. на вясёлы лад.
Н. сына супраць бацькі.
|| незак. настро́ йваць , -аю, -аеш, -ае.
|| звар. настро́ іцца , -ро́ юся, -ро́ ішся, -ро́ іцца (да 2 і 4 знач. ); незак. настро́ йвацца , -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. настро́ йка , -і, Д М о́ йцы, ж. знач. ).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
настро́ іць сов. в разн. знач. о́ ить; (против кого-л. — ещё ) вооружи́ ть, восстанови́ ть;
н. радыёпрыёмнік — настро́ ить радиоприёмник;
н. скры́ пку — настро́ ить скри́ пку;
н. каго́ -не́ будзь на разва́ гі — настро́ ить кого́ -л. на размышле́ ния;
н. усі́ х супро́ ць сябе́ — настро́ ить (вооружи́ ть, восстанови́ ть) всех про́ тив себя́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
настро́ іць ‑строю, ‑строіш, ‑строіць; зак. , каго-што .
1. Надаць музычнаму інструменту пэўную вышыню гуку. Настаўнік зняў са сцяны скрыпку, настроіў сяк-так струны і пачаў вадзіць па іх смыкам. Колас . Тым часам Віктар настроіў гітару і прыемным барытонам пачаў спяваць. Ваданосаў .
2. Падрыхтаваць да работы, наладзіць, адрэгуляваць (пра механізмы). Настроіць станкі.// [Сенатар] настроіў тэлевізар на другую хвалю. Гамолка .
3. Выклікаць які‑н. настрой. Простая, знаёмая з.. маленства, работа дала [Сіротку] асалоду, дзіўна хораша настроіла, зрабіла добрым, лагодным, вясёлым. Шамякін . Багатая кватэра настроіла Дземідзецкага на вясёлы лад. Новікаў . На філасофскі часам лад Настроіш думкі ты ў самоце. Колас .
4. Выклікаць у каго‑н. якія‑н. пачуцці, думкі (у адносінах да каго‑, чаго‑н.). Настроіць усіх супроць сябе. □ Бацька навучыў мяне чытаць буквар і разам з маці так настроіў на вучобу, што я з радасцю пераступіў школьны парог.Кірэенка .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
настро́ іць настро́ йваць
1. муз. í mmen vt
2. радыё é instellen vt
3. (выклікаць пачуцці ) stí mmen vt é innehmen* vt
настро́ іць каго -н. на вясёлы лад j-n í mmen;
настро́ іць каго -н. су́ праць каго -н. чаго -н. j-n é gen j-n etw. A í mmen [á ufbringen* ];
4. тэх. прыладу , прыбор ) é inrichten vt á bgleichen vt é inregulieren vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
настро́ ены о́ енный; вооружённый; восстано́ вленный; см. настро́ іць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
азло́ біць , -блю, -біш, -біць; -лены; зак. , каго (што
Зрабіць злосным, бязлітасным, зласліва настроіць да ўсяго навакольнага.
|| незак. азлабля́ ць , -я́ ю, -я́ еш, -я́ е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
настро́ йваць , ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да настроіць .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
настро́ ены , ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад настроіць .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
настро́ ить II сов.
1. муз. радио настро́ іць ;
2. техн. радио а́ дзіць, настро́ іць ;
3. (привести в какое-л. настроение, расположение) настро́ іць , мног. о́ йваць;
4. перен. настро́ іць , мног. о́ йваць; (подстрекнуть) падбухто́ рыць; (подбить) падбі́ ць; (подговорить) падгавары́ ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)