наста́ўнік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Той, хто выкладае ў школе, а таксама наогул асоба, якая вучыць чаму-н.
Н. мовы і літаратуры.
2. Той, хто наогул з’яўляецца натхняльнікам, хто кіруе, вучыць чаму-н.
Духоўныя настаўнікі.
3. Той, хто дапамагае каму-н. асвоіць спецыяльнасць на прадпрыемстве, прывівае працоўныя навыкі.
|| ж. наста́ўніца, -ы, мн. -ы, -ніц.
|| прым. наста́ўніцкі, -ая, -ае (да 1 знач.).
Н. калектыў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наста́ўнік м.
1. (преподаватель) учи́тель;
2. (руководитель) наста́вник, учи́тель
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
наста́ўнік, ‑а, м.
1. Той, хто выкладае ў школе. Настаўнік пачатковай школы. Настаўнік сярэдняй школы. Настаўнік хіміі. □ Вакол .. [Фралова] збіраюцца тыя, хто толькі ўчора развітаўся з роднаю школаю, з блізкімі сябрамі і любімымі настаўнікамі. Грахоўскі. // Наогул асоба, якая вучыць чаму‑н. Настаўнік музыкі. Хатні настаўнік.
2. Той, хто наогул з’яўляецца натхніцелем, хто кіруе, вучыць чаму‑н. Духоўны настаўнік. Вялікія настаўнікі пралетарыяту. □ Купала і Колас былі першыя паэтычныя настаўнікі Максіма Танка. Бярозкін.
3. Той, хто дапамагае каму‑н. асвоіць спецыяльнасць на прадпрыемстве, прывівае працоўныя навыкі. Настаўнік моладзі. □ Берагчы час, планаваць яго расход не толькі па гадзінах, а і секундах — найпершы абавязак настаўніка рабочага. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наста́ўнік м
1. (выкладчык) Léhrer m -s, - (тс перан); Léhrkraft f -, -kräfte; Áusbilder m -s, -, Léhrmeister m -s (настаўнік на прадпрыемстве)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Наста́ўнік ’выкладчык’ (Яруш., Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС), ’настаўнік; натхніцель’ (ТСБМ); яшчэ ў 20‑я гады ўжывалася ў літаратурнай мове побач з русізмам вучы́цель, вучы́целька. Відаць, семантычны наватвор на базе народнага наста́віць ’навучыць’, першапачаткова з наставіць на пуць, параўн. наставіць пуць ’абраць жыццёвы шлях’ (Сл. ПЗБ), настаўля́ць ’павучаць’ (там жа), або праз рус. (ц.-слав.) са ст.-слав. наставьникъ ’кіраўнік, майстар, правадыр’, што атрымала больш вузкае значэнне ’духоўны настаўнік, натхніцель’; параўн. наста́ва ’наглядчык, наглядальнік’ (Сл. ПЗБ). Да ста́віць, стаўля́ць (гл.).
Настаўні́к, настаўні́ч ’талакнянка’ (пух., Жыв. сл.). Таго ж паходжання, што і настаноўнік (гл.); да ставіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
настаўнік, выкладчык, педагог; вучыцель (уст.) / хатні: дарэктар (уст.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
шэф-наста́ўнік м. шеф-наста́вник
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
дарэ́ктар, -а, мн. -ы, -аў, м. (гіст.).
У дарэвалюцыйнай беларускай вёсцы: хатні настаўнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наста́вник наста́ўнік, -ка м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
прадме́тнік, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).
Настаўнік, спецыяліст па якім-н. вучэбным прадмеце.
Аб’яднанні прадметнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)