наса́тка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. наса́тка наса́ткі
Р. наса́ткі наса́так
Д. наса́тцы наса́ткам
В. наса́тку наса́ткі
Т. наса́ткай
наса́ткаю		 наса́ткамі
М. наса́тцы наса́тках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

наса́тка ж., разг. носово́й плато́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наса́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Абл. Насавая хустачка, насоўка. [Чалавек] .. абціраў насаткаю вусы. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Наса́тка 1 ’насоўка, насавая хустачка’ (Гарэц., Жд. 1, Сл. ПЗБ), сюды ж насаві́к ’тс’ (Ян.), наса́рка ’тс’ (Сцяшк. Сл.) і пад. Да нос, вынік семантычнай кандэнсацыі спалучэнняў тыпу насава́я ху́стачка і пад.

Наса́тка 2 ’драўляная пасудзіна, бочачка з носікам для напіткаў, алею і інш.’ (Нас., Мат. Гом., ТС; чэрв., Нар. лекс.), ст.-бел. носатка, насатка, насадка ’адзінка вымярэння вадкасці’, ’ёмістасць, якая змяшчае ў сабе дзве калоды мёду, у выглядзе цэбра, які насілі на каромысле, ці ў выглядзе посуда з носам’ (Нас. гіст.). Да нос (Скурат, Меры, 74–75), параўн. насаты ’з (вялікім) носам’; формы з д — вынік дээтымалагізацыі ці ад’ідэацыі да насадзіць ’набіць, насадзіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Насок ’посуд для алею, гарэлкі і інш.’ (Ян.). Гл. наса́тка ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

hankie

[ˈhæŋki]

n., informal

наса́тка, насо́ўка, ху́стачка f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

kerchief

[ˈkɜ:rtʃɪf]

n.

1) ху́стка, ху́стачка f. (на галаву́)

2) насо́ўка, наса́тка f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

handkerchief

[ˈhæŋkərtʃɪf]

n.

1) насо́ўка, наса́тка f.

2) хусьці́нка, ху́стачка на галаву́ ці шы́ю

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Вуша́т ’цэбар’ (Шатал., Жд., 3), вуша́так ’невялікі цабэрак для розных патрэб з двума вушкамі’ (З нар. сл.). Ад вуша́ты (кароткая форма прыметніка ушатъ), г. зн. які мае вушы; параўн. гродз. уша́ты ’цэбар’ (Нар. сл.) у выніку семантычнай кандэнсацыі з ушаты цэбар, рус. ушат ’цэбар з вушамі’ (Фасмер, 4, 180). Булыка (Запазыч. 332) лічыць ст.-бел. вушаток, ушаток (з 1550 г.) запазычаннем з польск. uszatek ’тс’; параўн. іншую назву пасудзіны па характэрнай прыкмеце — насатка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

nos

м. нос;

chustka do ~a — насоўка, насатка;

mówić przez nos — гаварыць у нос;

mruczeć pod ~em — мармытаць сабе пад нос;

wodzić kogo za nos — вадзіць (каго) за нос;

spuścić nos na kwintę — звесіць нос;

zadzierać ~a — задзіраць нос;

zabrać co komu sprzed ~a — выхапіць што, у каго з-пад носа;

kręcić na co ~em — круціць на што носам;

mieć ~a — мець нюх;

dostać ~a — атрымаць наганяй;

mam tego po dziurki w ~ie — я сыты гэтым па горла;

mam to w ~ie — мяне гэта зусім не цікавіць; мне на гэта напляваць;

wścibiać nos — утыкаць нос (у што)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)