напаўзці́, -паўзу́, -паўзе́ш, -паўзе́; -паўзём, -паўзяце́, -паўзу́ць; напо́ўз, -паўзла́, -паўзло́; -паўзі́; зак.

1. на каго-што. Паўзучы, наткнуцца на што-н.

Н. на камень.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыпаўзці, запаўзці куды-н. у вялікай колькасці.

Напаўзло мурашак у хату.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Насунуцца, засланяючы сабой што-н.

Напаўзлі хмары з поўначы.

Шапка напаўзла на вочы.

|| незак. напаўза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напаўзці́

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. напаўзу́ напаўзё́м
2-я ас. напаўзе́ш напаўзяце́
3-я ас. напаўзе́ напаўзу́ць
Прошлы час
м. напо́ўз напаўзлі́
ж. напаўзла́
н. напаўзло́
Загадны лад
2-я ас. напаўзі́ напаўзі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час напо́ўзшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

напаўзці́ сов.

1. в разн. знач. наползти́;

адне́куль ~злі́ мура́шкі — отку́да-то наползли́ муравьи́;

н. на дрот — наползти́ на про́волоку;

2. (о тучах и т.п.) надви́нуться; наползти́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напаўзці́, ‑паўзу, ‑паўзеш, ‑паўзе; ‑паўзём, ‑паўзяце; пр. напоўз, ‑паўзла, ‑паўзло; зак.

1. Паўзучы, наткнуцца, натрапіць на каго, што‑н. Напаўзці на перашкоду. Напаўзці на калючы дрот.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыпаўзці, запаўзці куды‑н. у вялікай колькасці. Напаўзло мурашак у торбу з абедам.

3. Насунуцца, пакрываючы, засланяючы сабою (пра хмары, туман, цемру і пад.). На змярканні з-за лесу папаўзлі шызыя, змрочныя хмары. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панапаўза́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; зак.

Напаўзці куды-н. у вялікай колькасці.

Панапаўзала мурашак на хлеб.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напаўза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да напаўзці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панапаўза́ць, ‑ае; зак.

Напаўзці куды‑н. у вялікай колькасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напаўза́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. напаўзаць — напаўзці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наползти́ сов. напаўзці́, мног. панапаўза́ць, панапо́ўзваць; (налезть — ещё) нале́зці, мног. панала́зіць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напаўза́ць несов.

1. в разн. знач. наполза́ть;

2. (о тучах и т.п.) надвига́ться; наполза́ть;

1, 2 см. напаўзці́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)