накла́сці, -ладу́, -ладзе́ш, -ладзе́; -ладзём, -ладзяце́, -ладу́ць; -ла́ў, -ла́ла; -ладзі́; -ла́дзены; зак.

1. што і чаго. Кладучы, напоўніць чым-н.

Н. воз дроў.

2. Замацаваць што-н. на частцы паверхні.

Н. павязку.

3. што на каго. Падвергнуць чаму-н. каго-н.; прызначыць што-н.

Н. спагнанне.

Н. штраф.

4. чаго. Развесці (пра агонь).

Н. агню.

5. перан., што. Пакінуць след, адбітак на кім-н.

Вайна наклала свой адбітак на жыццё вёскі.

6. Пабіць каго-н. (разм., груб.).

|| незак. наклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і накла́дваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

накла́сці

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. накладу́ накладзё́м
2-я ас. накладзе́ш накладзяце́
3-я ас. накладзе́ накладу́ць
Прошлы час
м. накла́ў накла́лі
ж. накла́ла
н. накла́ла
Загадны лад
2-я ас. накладзі́ накладзі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час накла́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

накла́сці сов.

1. наложи́ть; (навалить в каком-л. количестве — ещё) накла́сть;

н. на машы́ну мяшко́ў — наложи́ть (накла́сть) на маши́ну мешко́в;

н. мі́ску ка́шы — наложи́ть (накла́сть) ми́ску ка́ши;

2. см. налажы́ць 2;

3. разг., груб. (побить кого-л.) накла́сть; всы́пать (кому)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

накла́сці, ‑кладу, ‑кладзеш, ‑кладзе; ‑кладзём, ‑кладзяце; пр. наклаў, ‑клала; заг. накладзі; зак.

1. чаго. Кладучы, напоўніць чым‑н. Накласці воз дроў. □ Баласпай наклаў у .. люльку новую порцыю тытуню, доўга ўмінаў яго цёмным пальцам з прыпухлымі вугламі на суставах. Беразняк. // Палажыць пэўную колькасць чаго‑н. Бабка Параска ўзялася за работу. Наклала дроў у печ, падпаліла іх і завінулася з венікам каля хаты, старанна падмятаючы пакойчык. Колас. Палажыў.. [Сцёпка кнігу] у кучу, дастаў другую, трэцюю, наклаў так цэлы стос. Пальчэўскі.

2. Тое, што і налажыць ​1 (у 2–4 і 6 знач.). Антон Харытонавіч змазаў ёдам раны, наклаў павязкі. Сіняўскі. Вайна наклала свой адбітак на ўсё жыццё горада і нават на яго выгляд. Дудо. [Ірына Мікалаеўна:] — Хворых ізалявалі. На вёскі, дзе ачагі тыфу, наклалі каранцін. М. Ткачоў. — Я накладу на вас штраф, пан упраўляючы, — ледзь пераступіўшы парог, выпаліла Алаіза. Арабей.

3. чаго. Развесці (пра агонь). Прынеслі дроў, агню наклалі, У прыску бульбы напяклі. А ноч рассыпала каралі Над гмахам сцішанай зямлі. Колас.

4. Разм. груб. Набіць каго‑н. [Халуста:] — Ліха матары яго! Яшчэ [Сямён] дагоніць ды па шыі накладзе. Чарнышэвіч.

•••

Накласці на сябе рукі — тое, што і налажыць на сябе рукі (гл. налажыць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накла́сці

1. (напоўніць) füllen vt; láden vt (нагрузіць);

2. (зверху) áuflegen vt;

накла́сці павя́зку éinen Verbánd ánlegen;

3. перан. áuferlegen vt;

накла́сці штраф éine Stráfe áuferlegen [verhängen];

накла́сці рэзалю́цыю éine Ánordnung tréffen*;

◊

накла́сці на сябе́ ру́кі Hand an sich légen; sich (D) das Lében néhmen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ве́та, нескл., н. (кніжн.).

Забарона, адмена (якіх-н. рашэнняў).

Накласці в. на праект.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

секвестрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак. і незак., што (кніжн.).

Накласці (накладаць) секвестр на што-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

секве́стр, -у, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

У цывільным праве: забарона карыстання якой-н. маёмасцю, якая накладаецца органамі ўлады.

Накласці с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

взгромозди́ть сов., разг. узгрува́сціць, нагрува́сціць, навалі́ць, накла́сці;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

арыштава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак., каго-што.

Пазбавіць каго-н. волі з узяццем пад варту або накласці арышт на што-н.

|| незак. арышто́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)