нака́з

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. нака́з нака́зы
Р. нака́зу нака́заў
Д. нака́зу нака́зам
В. нака́з нака́зы
Т. нака́зам нака́замі
М. нака́зе нака́зах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

нака́з, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Павучанне, настаўленне.

Бацькоўскі н.

2. Даручэнні выбаршчыкаў свайму дэпутату ў пісьмовай або вуснай форме для вырашэння ў пэўных інстанцыях.

Наказы выбаршчыкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нака́з нака́з, -зу м.;

нака́з избира́телей нака́з вы́баршчыкаў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нака́з, -зу м.

1. нака́з; наставле́ние ср.;

ён заўсёды выко́нваў н. ба́цькі — он всегда́ выполня́л нака́з (наставле́ние) отца́;

2. разг.: даць н. переда́ть, извести́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нака́з, ‑у, м.

1. Павучальнае настаўленне. Бацькоўскі наказ. □ Маці сама дала наказ быць не горшым, чым дзеці ў добрых людзей... Брыль.

2. Загад або распараджэнне. [Антанюк:] — Сувязной, якую мы паслалі ў Казюры да Марыны, я даў наказ: пастарацца ўгаварыць малодшага [сына] застацца з маці. Шамякін.

3. Дзяржаўны акт, у якім змешчаны інструкцыі аб выкананні загаду, распараджэння. Наказ Савета Працы і Абароны. // Пажаданні, патрабаванні і задачы, якія выказваюцца выбаршчыкамі свайму дэпутату ў вуснай ці пісьмовай форме.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нака́з м Áuftrag m -(e)s, -träge; Ánweisung f -, -en;

нака́з вы́баршчыкаў Wählerauftrag m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Нака́з ’запрашэнне’, ’паведамленне, апавяшчэнне’, ’наказ’ (Яруш., Гарэц.; валож., Жыв. сл.; Яўс.). Ад наказа́ць ’паведаміць праз каго-небудзь (запрашэнне, вестку)’, да казаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

запаве́т, -у, М -ве́це, мн. -ы, -аў, м. (высок.).

Наказ, парады паслядоўнікам, нашчадкам.

З. бацькі сыну.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нака́зывать​II несов., уст., прост. (давать наказ, наставление) нака́зваць, дава́ць нака́з; (велеть) зага́дваць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

завяшча́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

Вусны або пісьмовы наказ, які змяшчае распараджэнні (пераважна аб маёмасці) на выпадак смерці.

Духоўнае з. (перан.: запавет нашчадкам, паслядоўнікам).

|| прым. завяшча́льны, -ая, -ае.

Завяшчальнае пісьмо.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)