Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Verbum
анлайнавы слоўнікмалі́цца
◊ заста́ў ду́рня бо́гу малі́цца, дык ён і лоб разаб’е́ —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Cujus regio, ejus lingua
Чыя краіна, таго і мова.
Чья страна, того и язык.
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Ма́ліцца ’паводзіць, уяўляць сябе як малое дзіця’ (
Маліцца ’звяртацца да бога, святых’, ’вельмі моцна прасіцца’, ’абагаўляць’, ’дагаджаць’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
заста́віць I
1. (занять чем-л. место) заста́вить; уста́вить;
2. загороди́ть; заста́вить;
3. (что-л. за что-л.) поста́вить;
4. загромозди́ть;
заста́віць II
◊ заста́ў ду́рня бо́гу малі́цца, дык ён і лоб разаб’е́ —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лоб (
◊ у лоб — в лоб;
л. у л. — лоб в лоб;
з-пад ілба́ — исподло́бья;
ме́дны л. —
на лбе напі́сана — на лбу напи́сано;
хоць у л. страля́й — хоть в лоб стреля́й;
запіса́ць на лбе — записа́ть на лбу;
сутыкну́ць ілба́мі — столкну́ть лба́ми;
забры́ць л. — (каму) забри́ть лоб (кому);
аж во́чы на л. ле́зуць (выла́зяць) — глаза́ на лоб ле́зут;
пусці́ць (сабе́) ку́лю ў лоб — пусти́ть (себе́) пу́лю в лоб;
падста́віць (свой —) л. подста́вить (свой) лоб;
ілбо́м сцяну́ не праб’е́ш —
заста́ў ду́рня бо́гу малі́цца, дык ён і лоб разаб’е́ —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разбі́ць
1. (разломать, раздробить) разби́ть;
2. (колкой разъединить на части) расколо́ть; расщепи́ть;
3. (повредить ударом какую-л. часть тела) разби́ть; пора́нить;
4. (победить, нанести поражение) разби́ть, сокруши́ть;
5. (сад, парк и т.п.) разби́ть, расплани́ровать;
6. (разделить на группы) разби́ть;
7. (дорогу) разби́ть, разъе́здить;
8. (сено и т.п.) развороши́ть;
9. (навоз) разброса́ть;
10.
11. (привести в негодность) разби́ть;
12. (о параличе и т.п.) разби́ть;
13.
14.
15. (доказать несостоятельность) разби́ть, опрове́ргнуть;
◊ р. ушчэ́нт: — а) разби́ть вдре́безги; б) разби́ть на́голову;
р. сэ́рца — разби́ть се́рдце;
заста́ў ду́рня бо́гу малі́цца, дык ён і лоб разаб’е́ —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ду́рань, -рня
1.
2. (карточная игра) дура́к;
◊ ду́рня стро́іць — валя́ть дурака́; ко́рчить (из себя́) дурака́;
пакі́нуць у ду́рнях — оста́вить в дурака́х;
прыкі́двацца ду́рнем — прики́дываться дурачко́м;
аста́цца (заста́цца) у ду́рнях — оста́ться в дурака́х;
ду́рняў шука́ць — дурако́в иска́ть;
стро́іць ду́рня — (з каго) де́лать дурака́ (из кого);
разыгра́ць ду́рня — разыгра́ть дурака́;
д. ду́рнем — дура́к дурако́м;
набі́ты д. — наби́тый дура́к;
гэ́та ко́жны д. мо́жа — э́то ка́ждый дура́к мо́жет;
знайшо́ў (знайшлі́) ~рня — нашёл (нашли́) дурака́;
каб (я, ён) не быў ду́рнем — не будь (я, он) дурако́м;
д.-д., а са́ла лю́біць — губа́ не ду́ра;
пашы́цца ў ду́рні — прики́нуться дурачко́м;
не д. — не дура́к;
ду́рняў не се́юць, яны́ са́мі ро́дзяцца —
заста́ў ду́рня бо́гу малі́цца, дык ён і лоб разаб’е́ —
лепш з разу́мным згубі́ць, чым з ду́рнем знайсці́ —
но́сіцца, як д. з пі́санай то́рбай —
абяца́нка-цаца́нка, а ду́рню ра́дасць —
ду́рням зако́н не пі́сан —
д. і мя́ла зло́міць —
вялі́кі пень ды д. —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бог
1. (Бог)
2.
◊ артыле́рыя — б. вайны́ — артилле́рия — бог войны́;
бо́гам прашу́ — ра́ди бо́га;
б. дасць — бог даст;
дзя́куй бо́гу — сла́ва бо́гу;
напрамі́лы бог — христо́м бо́гом, ра́ди бо́га;
Б. Ба́цька — Б. Оте́ц; бо́жья во́ля;
браць на бо́га — брать на бо́га;
б. з ва́мі — бог с ва́ми;
б. ве́дае — бог зна́ет;
б. ве́дае, ці... — ма́ло наде́жды, что...; бог весть;
адда́ць бо́гу душу́ — отда́ть бо́гу ду́шу;
аднаму́ бо́гу вядо́ма — одному́ бо́гу изве́стно;
хвала́ бо́гу — сла́ва бо́гу;
як у бо́га за па́зухай (пляча́мі) — как у Христа́ за па́зухой;
дай бог но́гі — дай бог но́ги;
б. ро́зуму не даў — бог ума́ лиши́л;
памага́й б. — бог в по́мощь;
пабо́йся (пабо́йцеся) бо́га — побо́йся (побо́йтесь) бо́га;
не давядзі́ б. — не приведи́ госпо́дь;
забі́ мяне́ б. — убе́й меня́ бог;
аднаму́ бо́гу (ала́ху, чо́рту і пад.) вядо́ма — одному́ бо́гу (алла́ху, чёрту и т.п.) изве́стно;
няма́ чаго́ бо́гу грашы́ць — грех жа́ловаться;
як б. дасць — как бог даст;
узя́ць бо́га за бараду́ — взять (ухвати́ть) бо́га за бо́роду;
бо́гу душо́ю не вінава́т (ві́нен) — как пе́ред бо́гом чист;
не гняві́ бо́га — не гневи́ бо́га;
што бо́га гняві́ць; няма́ чаго́ бо́га гняві́ць — что бо́га гневи́ть; не́чего бо́га гневи́ть;
б. ты мой! — бог ты мой!;
пакры́ўджаны бо́гам — бо́гом оби́женный;
бог адвярну́ўся — (ад каго)
на бо́га спадзява́йся, а сам не здава́йся —
як трыво́га, дык да бо́га —
заста́ў ду́рня бо́гу малі́цца, дык ён і лоб разаб’е́ —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)