Раскладанне на множнікі 9/118
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
мно́жнік
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
мно́жнік |
мно́жнікі |
| Р. |
мно́жніка |
мно́жнікаў |
| Д. |
мно́жніку |
мно́жнікам |
| В. |
мно́жнік |
мно́жнікі |
| Т. |
мно́жнікам |
мно́жнікамі |
| М. |
мно́жніку |
мно́жніках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ДЗЕСЯТКО́ВЫ ДРОБ,
дроб, назоўнік якога ёсць цэлая ступень ліку 10. Звычайна запісваюць без назоўніка, аддзяляючы ў лічніку справа коскай (часам кропкай) столькі лічбаў, колькі нулёў у назоўніку, напр., 785/10 = 78,5; 4/100 = 0,04. У Еўропе Дз.д. увёў нідэрл. вучоны С.Стэвін (1584), у Расіі — Л.П.Магніцкі (1703).
Пры такім запісе Дз.д. лічбы злева ад коскі азначаюць цэлую частку дробу. Звычайны дроб, назоўнік якога мае здабытак ступеней лікаў 2 і 5, можна пераўтварыць у канечны Дз.д. (напр., 1/5 = 0,2), а калі ёсць і інш множнікі — у бясконцы перыядычны (8/15 = 0,53333...). Ірацыянальныя лікі запісваюцца бясконцымі неперыядычнымі Дз.д. (π = =3,1415926...).
т. 6, с. 107
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
разложи́тьII сов.
1. (на составные части) раскла́сці;
разложи́ть во́ду на кислоро́д и водоро́д раскла́сці ваду́ на кісларо́д і вадаро́д;
разложи́ть число́ на мно́жители раскла́сці лік на мно́жнікі;
2. перен. (дезорганизовать) разбэ́сціць; см. разлага́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раскла́сці 1, ‑кладу, ‑кладзеш, ‑кладзе; ‑кладзём, ‑кладзяце; зак., што.
1. Пакласці асобна адно ад другога, размясціць па розных месцах. Раскласці яблыкі па кішэнях. □ [Балерын] сам расклаў яешню на тры мелкія талеркі, накроіў хлеба. Якімовіч. [Віктар і Мірон].. расклалі на сонцы і ўсю іншую маёмасць, асабліва запалкі. Маўр. // Пакласці ў пэўным парадку. Раскласці пасьянс. Раскласці бібліяграфічныя карткі па алфавіту.
2. Разгарнуўшы, расправіўшы, палажыць на што‑н. Раскласці падручнік. Раскласці карту. // Разгарнуць што‑н. складное, раскладное. Раскласці крэсла. □ Планшэтку можна было раскласці, як сшытак, а потым скласці назад і зашпіліць на раменьчык. Кудравец.
3. Склаўшы гаручы матэрыял, запаліць; развесці (агонь). Назбіраўшы яшчэ сушняку, Міколка з дзедам расклалі невялікі агонь. Лынькоў. Любіць яшчэ пісьменнік вечарамі раскласці на двары вогнішча, прысесці ля яго пакурыць... С. Александровіч.
4. Размеркаваць паміж кім‑, чым‑н. Пачалося з таго, што ўстаўныя граматы прывезлі ў Браніборшчыну. Перавялі ў грошы аброк, расклалі ўстаўную суму на ўсе двары, палічылі, колькі пойдзе на кожную наступную дзесяціну зямлі. Караткевіч.
раскла́сці 2, ‑кладу, ‑кладзеш, ‑кладзе; зак., што.
Раздзяліць на састаўныя часткі, элементы. Раскласці ваду на кісларод і вадарод. Раскласці вокіс ртуці. Раскласці лік на множнікі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раскла́сці I сов., в разн. знач. разложи́ть; (костёр — ещё) развести́;
р. тава́р — разложи́ть това́р;
р. склада́ны ло́жак — разложи́ть складну́ю крова́ть;
р. стра́ту на траі́х — разложи́ть убы́тки на трои́х;
р. аго́нь — разложи́ть (развести́) ого́нь
раскла́сці II сов. (на составные части) разложи́ть;
р. ваду́ на кісларо́д і вадаро́д — разложи́ть во́ду на кислоро́д и водоро́д;
р. лік на мно́жнікі — разложи́ть число́ на мно́жители
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разлажы́ць I сов.
1. в разн. знач. разложи́ть; (костёр — ещё) развести́;
р. тава́р — разложи́ть това́р;
р. крэ́сла-ло́жак — разложи́ть кре́сло-крова́ть;
р. стра́ту памі́ж усі́мі ўдзе́льнікамі — разложи́ть убы́ток ме́жду все́ми уча́стниками;
р. аго́нь — разложи́ть (развести́) ого́нь;
2. прост. (разбить, критикуя) расчихво́стить;
3. (на составные части, элементы) разложи́ть;
р. ваду́ на кісларо́д і вадаро́д — разложи́ть во́ду на кислоро́д и водоро́д;
р. лік на мно́жнікі — разложи́ть число́ на мно́жители
разлажы́ць II сов. (дезорганизовать) разложи́ть;
р. а́рмію праці́ўніка — разложи́ть а́рмию проти́вника
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)