маты́ў

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. маты́ў маты́вы
Р. маты́ву маты́ваў
Д. маты́ву маты́вам
В. маты́ў маты́вы
Т. маты́вам маты́вамі
М. маты́ве маты́вах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

маты́ў¹, -ты́ву, мн. -ты́вы, -ты́ваў, м.

Прычына, падстава для якога-н. дзеяння.

Ён кіраваўся асабістымі матывамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

маты́ў², -ты́ву, мн. -ты́вы, -ты́ваў, м.

1. Прасцейшая састаўная частка сюжэта, тэма ў творах мастацтва.

2. Мелодыя, напеў.

Вясёлы м.

|| прым. маты́ўны, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

маты́ў, -ты́ву м.

1. в разн. знач. моти́в;

м. учы́нку — моти́в посту́пка;

м. апо́весці — моти́в по́вести;

вы́шыўка па наро́дных маты́вах — вы́шивка по наро́дным моти́вам;

2. муз. моти́в, мело́дия ж., напе́в

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Матыў (у музыцы) 7/81, 309

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

маты́ў, ‑тыву, м.

1. Прычына, падстава для якога‑н. дзеяння. Матывы асабістага парадку хілілі .. [Аўгіню] у процілеглы Васілю бок. Колас.

2. Прасцейшая рытмічная адзінка мелодыі, адна з састаўных частак мелодыі. // Мелодыя, напеў. Зіна падабрала матыў, і дзяўчаты пачалі спяваць песню. Жычка. Матыў падхоплівае дружны дзявочы хор, і песня льецца над прырэчнымі прасторамі, залітымі сонцам. Дуброўскі.

3. Прасцейшая састаўная частка сюжэта; тэма ў творах мастацтва. У .. вершах [Я. Купалы] было многа сумных і нярадасных матываў, бо сумная і нярадасная была і рэчаіснасць, з якой ён чэрпаў тэмы сваіх твораў. Шкраба. [Бацька] угледзеў малюнак над ложкам — першы жоўты кляновы ліст падае з дрэва — і падумаў, што ў малюнках пераважаюць асеннія матывы. Шамякін.

[Фр. motif.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

матыў,

адзінка музычнай формы.

т. 10, с. 210

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

матыў,

заахвочванне да актыўнай дзейнасці.

т. 10, с. 210

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

маты́ў м.

1. муз. Motív n -s, -e, Melodíe f -, -dí|еn;

2. (прычына) Motív n -s, -e, Bewéggrund m -(e)s, -gründe;

3. літ. Motív n -s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

маты́ў

(фр. motif, ад с.-лац. motivum = рухомае)

1) асноўная прычына, падстава да якога-н. дзеяння, а таксама доказ у карысць чаго-н. (напр. м. учынку);

2) прасцейшая адзінка сюжэтнага развіцця літаратурнага твора, тэма твора мастацтва;

3) мелодыя, напеў; найгрыш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)