Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
мана́, -ы́, ж.
Хлусня, няпраўда.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мана́ж. ложь; враньё ср.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Мана (гістар.) 1/149; 7/447
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
мана́, ‑ы, ж.
Наўмыснае скажэнне праўды, ісціны; няпраўда, хлусня. [Лёшка] так маніў, што праз дзень-два і сам ужо верыў у сваю ману.Пянкрат.[Чмаруцька] і сапраўды мог такое адкалоць, што і не дабярэшся, дзе пачынаецца мана, дзе канчаецца праўда.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мана́ж. Lüge f -, -n, Únwahrheit f -, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
мана-
гл.мона-.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Мана́ ’прыемны пах’ (раг., Сл. ПЗБ; драг., КЭС; Клім.), ’закваска, смак і пах хлеба, якія залежаць ад дзяжы і закваскі’ (зэльв., карэліц., дзятл., лях., Сл. ПЗБ; Сцяшк. Сл.), ’нектар’ (лях., Сл. ПЗБ), лельч.мона́ ’сок з кветак’ (Нар. лекс.), мана́ ’ўзмах’, ’подых, павеў’ (Нас.), мані́ць ’патыхаць’ (ТС), бяроз., драг., стол.мані́ты, мані́тэ ’прыемна пахнуць’ (Нар. лекс., Шатал., КЭС), драг., кобр.манюшчы ’духмяны’ (Нар. лекс., КЭС). Рус.тамб.мана́, калуж.манна́ст, манна́стый ’прыемны пах’, ’тонкі (пах, густ)’. Бел.-паўд.-рус. ізалекса. Узнікла ў выніку пераносу значэння ’прынада’ > ’прыемны пах’ > ’прыемны смак, нектар’. Укр.бойк.ма́на ’застылы сок некаторых раслін’, балг.мана́ ’падзь’ можна лічыць семантычным варыянтам лексемы ма́нна (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мона-, мана-
(ад гр. monos = адзін)
першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцці «адно», «адзіна».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мона... (а таксама мана...).
Першая састаўная частка складаных слоў са знач. адзін, адзіны, адзінкавы, напр.: монатэізм, монакультура, монамалекулярны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)