лята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. Мець здольнасць трымацца і перамяшчацца ў паветры.

2. перан. Хутка бегаць, рухацца, хадзіць, ездзіць, насіцца (разм.).

|| наз. лята́нне, -я, н.

|| прым. лята́льны, -ая, -ае.

Л. апарат.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лята́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. лята́ю лята́ем
2-я ас. лята́еш лята́еце
3-я ас. лята́е лята́юць
Прошлы час
м. лята́ў лята́лі
ж. лята́ла
н. лята́ла
Загадны лад
2-я ас. лята́й лята́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час лята́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лята́ць несов.

1. лета́ть, носи́ться; (перелетать с места на место — ещё) порха́ть;

у паве́тры лята́юць сняжы́нкі — в во́здухе лета́ют (но́сятся) снежи́нки;

на лу́зе лята́юць матылі́ — на лугу́ порха́ют мотыльки́;

2. разг. (бегать) лета́ть, носи́ться;

ён лята́ў з вёскі ў вёску — он носи́лся (лета́л) из дере́вни в дере́вню

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лята́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Тое, што і ляцець (у 1 знач.), з той толькі розніцай, што лятаць абазначае дзеянне, якое паўтараецца ці адбываецца ў розных кірунках. Зграі крумкачоў ляталі ў паветры, апускаліся сям-там на гарачых папялішчах. Лынькоў. На ўласныя бачыў я вочы, Як чайкі над морам ляталі. Бялевіч. // Мець здольнасць трымацца і перамяшчацца ў паветры. Не ўсе птушкі лятаюць. З нар.

2. перан. Разм. Хутка бегаць, хадзіць, ездзіць, насіцца. З палаты ў палату .. [Марына] лятала быццам на крыл[ах] у сваім лебядзіна-белым халаце і накрухмаленай касынцы. Грамовіч. А немцы ляталі па полі, перапорвалі кусты і канавы — усё шукалі парашутыста і не маглі знайсці. Дайліда. // Хутка рухацца. Лятаюць рукі па клавішах.

•••

Летам лятаць — тое, што і летам ляцець (гл. ляцець).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ля́таць, лята́ць ’лётаць’, ’хутка хадзіць’, ’скакаць (пра вавёрку)’ (Сл. ПЗБ). Да лётаць (гл.). Форма з націскным ля‑ пад уплывам польск. latać ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

лята́ць, ляце́ць flíegen* vi (s); (schnell) vergéhen* [verstréichen*] vi (s) (пра час); (dahín) jágen vi (імчацца);

◊

лётам лята́ць wie ein Pfeil [pféilgeschwind, pféilschnell] flíegen* [láufen*]; dahínflíegen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

лётаць несов., разг., см. лята́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

папалята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і папалётваць, -аю, -аеш, -ае; зак. (разм.).

Лятаць доўга, неаднаразова.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разлята́цца², -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак. (разм.).

Пачаўшы лятаць, захапіцца лятаннем, палётамі; разлётацца.

Ластаўкі разляталіся.

Самалёты разляталіся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

порха́ть несов. пы́рхаць, лётаць, лята́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)