лы́каць, -аю, -аеш, -ае; незак., што (разм.).
Піць што-н. перарывістымі глыткамі.
Кот лыкае малако.
|| аднакр. лы́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. лы́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лы́каць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
лы́каю |
лы́каем |
| 2-я ас. |
лы́каеш |
лы́каеце |
| 3-я ас. |
лы́кае |
лы́каюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
лы́каў |
лы́калі |
| ж. |
лы́кала |
| н. |
лы́кала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
лы́кай |
лы́кайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
лы́каючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
лы́каць несов., обл. глота́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лы́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.
Разм. Піць што‑н. шумнымі глыткамі. Лыкаць ваду.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лы́каць ’піць што-небудзь шумнымі глыткамі’, ’хлябтаць’, ’прагна піць’ (Яруш., Нас., Гарэц., Касп., Сцяшк., ТСБМ; КЭС, лаг.), лыка́ць ’тс’ (Сцяшк.), лы́каті ’тс’ (Бес.). Укр. ли́кати, лика́ти, рус. смал. лы́кать, польск. łykać, lǝkac і прэфіксальныя формы, чэш. ‑lykati, ляш. łykač, славен. lȋkati ’тс’. Прасл. lykati — ітэратыў да lъknǫti, lъkati (Слаўскі, 5, 396–398; Скок, 2, 299). Гл. таксама лкаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лы́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Аднакр. да лыкаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лы́канне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. лыкаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ілкну́ць ’глынуць’ (Нас.). Пратэза і‑. Гл. лыкаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лы́кус ’п’яніца’ (Нас.). Да лыкаць (гл.). Аб суфіксе ‑ус гл. Сцяцко (Афікс. наз., 70).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лугну́ць ’выпіць залпам’ (ТС). Ад ⁺лыгнуць, якое з лыкну́ць < лы́каць (гл.), ’піць шумнымі глыткамі’ (ТСБМ). У палес. формы г замест к пад уплывам укр. мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)