ладу́нка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ладу́нка |
ладу́нкі |
| Р. |
ладу́нкі |
ладу́нак |
| Д. |
ладу́нцы |
ладу́нкам |
| В. |
ладу́нку |
ладу́нкі |
| Т. |
ладу́нкай
ладу́нкаю |
ладу́нкамі |
| М. |
ладу́нцы |
ладу́нках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ладу́нка ж., воен., ист. ляду́нка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ладу́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Уст.
1. Род патранташа ў кавалерыстаў, якім карысталіся да першай сусветнай вайны. // Сумка для пораху, шроту ў паляўнічых.
2. Набой для стрэльбы; трубачка ў форме гільзы з порахам і шротам для аднаго зараду. Надзеў [дзед Талаш] праз плячо паляўнічую .. торбу на шырокім пасе, дастаў ладункі з порахам. Колас.
[Ад польск. ładunek — зарад.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ладу́нка
(польск. ładunek, ад с.в.-ням. ladunge)
1) сумка для пораху і шроту ў паляўнічых;
2) набой для стрэльбы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Ладу́нка, ладу́нкі ’род патранташа ў кавалерыстаў’, ’сумка для пораху, шроту ў паляўнічых’, ’набой для стрэльбы; трубачка ў форме гільзы з порахам і шротам для аднаго зараду’ (ТСБМ, Мядзв.), ’сумка’ (паўд.-усх., КЭС), ладу́нка, ладу́нык ’скрынка для пістонаў’ (Бяльк.). Ст.-бел. ладунокъ, ледунокъ, лядунокъ ’набой’ (XVI ст.) запазычаны са ст.-польск. ładunek, ładunek ’тс’. Форма жан. р. пад уплывам сумка, торба, скрынка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ляду́нка воен., ист. ладу́нка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ляду́начка ’ключыкі вясеннія, Primula veris L. macrocalyx Koch.’ Да ляду́нка ’патранташ’, якое з ладу́нка (гл.). (Ла‑ і ля‑ існавалі яшчэ ў ст.-бел. мове з прычыны розных крыніц запазычання: ла‑ з польск. ładunek, ля‑ з ням. Ladung). Матывацыя: кветкі ключыкаў размешчаны на сцябле адна за другой і выглядаюць як ячэйкі патранташа. Рус. ла́дан, лада́н — назвы самых розных раслін і ледуни́ца, ледуне́ц ’чырвоныя парэчкі’, відаць, з бел. лексемай не звязаны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)