Кіпцюры́ ’кіпцюры, пазногці’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах.). Гл. кіпець. Словаўтварэнне пры дапамозе суфікса ‑ур/‑юр ад назоўнікаў тыпу стоўб — стаўбур (гл. Сцяцко, Афікс. наз., 174).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кіпцю́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. кіпцю́р кіпцюры́
Р. кіпцюра́ кіпцюро́ў
Д. кіпцюру́ кіпцюра́м
В. кіпцю́р кіпцюры́
Т. кіпцюро́м кіпцюра́мі
М. кіпцюры́ кіпцюра́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

кіпцю́р і капцю́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Востры загнуты рагавы прыдатак на пальцах птушак, многіх паўзуноў і млекакормячых.

2. Пазногаць (разм.).

◊

Паказаць кіпцюры — пра пагрозу.

Трапіць у кіпцюры каму — аказацца, быць пад уладай каго-н.

|| памянш. кі́пцік, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. кі́пцікавы, -ая, -ае.

|| прым. кіпцю́рны, -ая, -ае і капцю́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

talon [ˈtælən] n. кіпцю́р, кі́пець;

an eagle’s talons кіпцюры́ арла́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

◎ Кіпдзюры́ ’кіпцюры (у мышкі)’ (Сержп.). Гл. кіпцюры.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Кнюпцюры́ ’кіпцюры’ (Сцяшк.). Кантамінацыя кніпці (гл.) з кіпцюры (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пахцюрэ́ ’кіпцюры’ (Сцяшк.; шчуч., Сл. ПЗБ). У выніку кантамінацыі лексем пазногці і кіпцюры (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Králle

f -, -n

1) кіпцю́р

die ~n zéigen — вы́пусціць кіпцюры́

die ~n éinziehen* — хава́ць кіпцюры́

2) тэх. захо́п

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

уцяжны́, ‑ая, ‑ое.

Спец.

1. Які ўцягвае, убірае ў сябе. Уцяжны рукаў помпы.

2. Які ўбіраецца, уцягваецца. Уцяжныя кіпцюры драпежных жывёл.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Кно́хці ’кіпцюры, пазногці’ (Мал.). Да ногаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)