Куніцы 6/198, 266; 9/97, 626
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
КУНІ́ЦЫ
(Martes),
род млекакормячых сям. куніцавых. 7 відаў. Пашыраны ў Еўразіі і Паўн. Амерыцы. Жывуць пераважна ў лясах, расколінах скал, трапляюцца ў паселішчах. У прыродзе вядомы гібрыд собаля i К. лясной — кідас. На Беларусі 2 віды: К. каменная (М. foina), нар. назва беладушка, i К. лясная (М. martes), нар. назва жаўтадушка.
Даўж. цела да 80 см, хваста да 50 см, маса да 8 кг. Тулава выцягнутае, гібкае. Футра мяккае, пушыстае, у афарбоўцы пераважаюць бурыя і карычневыя адценні. На горле і грудзях звычайна светлая пляма. Селяцца ў дуплах, гнёздах буйных птушак і вавёрак. Актыўныя ўначы. Кормяцца грызунамі, птушкамі, арэхамі, ягадамі, пладамі. Пераважна палігамы. Нараджаюць 1—8 дзіцянят. Аб’ект промыслу і зверагадоўлі.
т. 9, с. 22
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
куні́ца
назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
куні́ца |
куні́цы |
| Р. |
куні́цы |
куні́ц |
| Д. |
куні́цы |
куні́цам |
| В. |
куні́цу |
куні́ц |
| Т. |
куні́цай
куні́цаю |
куні́цамі |
| М. |
куні́цы |
куні́цах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
расама́ха, -і, ДМ -ма́се, ж.
Драпежны звер, разнавіднасць куніцы з каштоўным футрам бурай афарбоўкі.
|| прым. расама́хавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
куні́цын, ‑а.
Які належыць куніцы. Куніцына гняздо.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
куні́цавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да куніцы. // Зроблены з футра куніцы. Куніцавая шапка.
2. у знач. наз. куні́цавыя, ‑ых. Сямейства млекакормячых драпежных жывёл, да якога адносяцца барсук, гарнастай, куніца і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
куні́ца, ‑ы, ж.
Невялікая драпежная жывёліна сямейства куніцавых з каштоўным футрам. // Футра гэтай жывёліны. Каўнер з куніцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
учэ́пістасць, ‑і, ж.
Уласцівасць учэпістага. Учэпістасць рук. Учэпістасць памяці. Гаспадарская ўчэпістасць. □ Заслугоўваюць сваёй славы непараўнальных верхалазаў нашы мурашкі, вавёркі, куніцы, соні, яноты-паласкуны, а часткова таксама рысі і мядзведзі. Калі птушак ад падзення ўтрымаюць крылы, а павукоў — павуціна, то гэтым лясным акрабатам даводзіцца разлічваць толькі на сваю ўчэпістасць, сілу, дакладнасць і хуткасць. Самусенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Куніцавыя (сям. жывёл) 2/156; 3/184, 364; 5/244, гл. Куніцы
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
КУ́НА,
лікавая адзінка ў грашовай сістэме Стараж. Русі. Тэрмін паходзіць ад агульнаслав. «куны» — грошы (першапачатковае значэнне — шкуркі куніцы). У 10—11 ст. колькасць серабра ў К. адпавядала ⅟25 грыўні, у 12 — пач. 14 ст., у т. зв. «безманетны перыяд», К. раўнялася разане і складала 1/50 грыўні. У Расіі тэрмін «Κ.» ў дачыненні да грошай захаваўся да 17 ст.
т. 9, с. 21
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)